۱۳۹۵ خرداد ۴, سه‌شنبه

سیری در جهان بینی احسان طبری (88)


احسان طبری
(1295 ـ 1368) 
چگونه بحث کنیم؟
نامه مردم شماره 194
(27 اسفند 1358)
تحلیلی از
شین میم شین

تز نوزدهم
هرگز، حتی با یک لفظ هم باشد، نباید در بحث‌ های جنجالی،
در بحث‌های «دوئلی» شرکت جست، این کار به کلی بی‌ فایده است.

1
·        اصولا حق با احسان طبری است.

·        چون «بحث» های جنجالی و دوئلی، اصلا بحث و هماندیشی محسوب نمی شوند تا کسی در آنها شرکت ورزد و انرژی و نیروی ارزشمندش را تلف کند.

2
·        رهنمود احسان طبری، اما رهنمودی معیوب و قابل انتقاد است.

·        چرا و به چه دلیل؟

3
·        طبری خصلت بحث را، یعنی متد هماندیشی را چیزی تغییرناپذیر تصور می کند.
·        چیزی همیشه همان تصور می کند.
·        طبری مثل طرفداران ماتریالیسم مکانیکی قرن هجدهم، انسان ها را با ماشین های خودکار عوضی می گیرد. 
·        بحث جنجالی و دوئلی را می توان نقد کرد و به بحث رئالیستی و راسیونالیستی تبدیل کرد.

4
·        احسان طبری ظاهرا سوبژکتیویته مارکس را درست درک نکرده است:
افراد هماندیش (سوبژکت  بحث و هماندیشی) هیچکاره نیستند.
·        طبری برای هماندیشان، نقش دگرگونساز و فعال قائل نمی شود.

5


·        اگر این نگرش در بینش طبری نهادینه شده باشد، او را تا حد ماتریالیست های متافیزیکی از جنس فویرباخ تنزل خواهد داد.

6
·        ماتریالیست های متافیزیکی هم برای انسان ها نقش تماشاگر قائل می شدند، نه نقش دگرگونساز.
·        انتقاد مارکس از فویرباخ و شرکاء همین هم بود:
·        مارکس برای اولین بار سوبژکتیویته کشف و فرمولبندی کرد:
·        در جامعه بشری ـ بر خلاف طبیعت ـ بدون عمل آدم ها، آب از آب حتی تکان نمی خورد.

7
·        باید در جریان بررسی آثار دیگر طبری در این زمینه اطلاعات بیشتری کسب کنیم.

8
·        طبری در هر صورت قوه بالقوه مخاطب خویش را در نظر نمی گیرد و تلاشی در جهت بالفعل سازی آن به عمل نمی آورد.
·        در نتیجه رهنمود طبری چنین می شود:
·        اگر دیدی بحث دوئلی و جنجالی است، از آن فرار کن.

9
·        بنظر ما ـ بر پایه تجارب اندک خویش ـ می توان بحث چارپاداری را به بحثی حاصلخیز تغییر داد.
·        برای انسان اگر شرایط اوبژکتیو و سوبژکتیو وجود داشته باشد، چنین کاری محال نیست.

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر