دیالک تیک (4)

دیالک تیک

اثری از

واترهاوس

پروفسور الفرد کوزینگ

برگردان شین میم شین

پیشکش

به

خاطره خروشان

 پروفسور کلکته چی

که نابه هنگام رفت و ما ماندیم

در حسرت دیدار دوباره اش.

دیالک تیک ماتریالیستی ـ مارکسیستی

·        دیالک تیک در هیئت ماتریالیستی ـ مارکسیستی اش، تاریخ بسیار درازی دارد:

1

·        دیالک تیک در هیئت ماتریالیستی ـ مارکسیستی اش محصول توسعه تاریخی تفکر فلسفی است و لذا محصول تعمیم تئوریکی دستاوردهای مهم علوم طبیعی، علوم اجتماعی و تجارب تاریخی بنیادی جامعه بشری است.

2

·        دیالک تیک در هیئت ماتریالیستی ـ مارکسیستی اش، نتیجه قرن ها مبارزه میان طرز تفکر دیالک تیکی و طرز تفکر متافیزیکی است.

3

·        در تاریخ فلسفه ماقبل مارکسیستی می توان عمدتا دو فرم اصلی دیالک تیک را از هم تمیز داد:

الف

·        دیالک تیک خودپو، خودرو ـ عامیانه

ب

·        دیالک تیک ایدئالیستی در فلسفه بورژوائی کلاسیک آلمان از کانت تا هگل.

4

·        عناصر مهم دیالک تیک را می توان ـ در ورای این دو فرم اصلی ـ در آثار بسیاری ازمتفکران جهان باز یافت:

·        دیالک تیک خودپو، خودرو ـ عامیانه را می توان در جهان بینی کلیه خلق های فرهنگمند زیر مشاهده کرد:

الف

·        در بودیسم آغازین که جهان را در توسعه بی وقفه تصور می کند.

ب

·        در فلسفه چین، بویژه تائوئیسم.

ت

·        دیالک تیک خودپو، خودرو ـ عامیانه درفلسفه یونان باستان به توسعه یافته ترین فرم خود ارتقا می یابد و به نقطه اوج خود می رسد.  

پ

·        بنظر انگلس، همه فلاسفه یونان باستان دیالک تیسین های طبیعی و خودرو بوده اند.

·        (کلیات مارکس و انگلس، جلد 20، ص 19)

دیالک تیک در فلسفه یونان باستان

1

دیالک تیک در فلسفه طبیعت

·        در نظر فلاسفه طبیعت میلزی (تالس، آناکسی منس و آناکسی مندر) جهان عبارت است از یک کلیت وحدتمند که در آن  شدن مدام حاکم است.

 هراکلیت (550 ـ 480 ق. م.) 

فیلسوف ماقبل سقراطی یونان

افق فلسفی هراکلیت

تجربه و دانش

شدن و فنا شدن

وحدت و تضاد

کاینات و آتش

واژه و روح

دولتشهر و حقوق مدنی

انسان و خدا

عقل و جهل

الف

هراکلیت

·        هراکلیت برجسته ترین نماینده دیالک تیک طبیعی و خود رو بوده است.

1

·        بنظر هراکلیت، جهان روند ابدی قانونمندی است:

الف

·        «این نظام جهان که برای کلیه موجودات به یکسان وجود دارد.

ب

·        این نظام جهان، نه مخلوق یکی از خدایان و نه ساخته انسان است.  

ت

·        این نظام جهان همیشه بوده، هست و خواهد بود.

پ

·        این نظام جهان، آتش همیشه سوزنده ای است، گاه شعله ور، بنا بر قانون ذاتی خویش و گه سوزنده در زیر خاکستر، باز بنا بر قانون ذاتی خویش.»

·        (هراکلیت، فراگمنت س، ص 30)

2

·        لنین این گفته هراکلیت را بیان بسیار زیبائی از اصول دیالک تیک ماتریالیستی محسوب می دارد.  

3

·        هراکلیت نیروی محرکه هر توسعه و تکاملی را در مبارزه اضداد می داند.

ادامه دارد.