دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین (220)

پروفسور دکتر هانس هاینتس هولتس   

فصل ششم

متافیزیک

برگردان شین میم شین

بخش دهم

اقدامات بورژوائی در زمینه نوسازی متافیزیک:

ژان پل سارتر

مارتین هایدگر

ارنست بلوخ

قسمت سوم

ارنست بلوخ

ادامه

مراحل توسعه اصل امید

28

·        این ماده پروسه ای (روندین)، خود حاوی فرم منطقی است:

·        ارنست بلوخ می نویسد:

·        «ماتریالیسم دیالک تیکی ـ فی نفسه ـ ماتریالیسم منطقی است.

·        نه فقط به این دلیل، که ماتریالیسم دیالک تیکی جهان را نه به مثابه چیزی بیگانه با تفکر، چیزی خام و خرفت، که غیرقابل شناخت باشد، که بلحاظ مفهومی غیرقابل تصویر برداری باشد، در نظر نمی گیرد، بلکه به این دلیل که خود ماتریالیسم دیالک تیکی مقولات جهان را به مثابه مقولات مواد تشکیل دهنده جهان برجسته می کند و مورد تأکید قرار می دهد.

·        (ارنست بلوخ، «مجموعه آثار»، مسئله ماتریالیسم، جلد 7، 1974، ص 127، 474)   

29

·        مدل لازم برای حل مسئله ماتریالیسم، ماده ای است که بلحاظ منطقی با فرم مفهوم انطباق دارد.

·        ماده ای است که مفهوم را پدید می آورد.

·        ماده ای است که در خودجنبی اش شکوفا می شود.

30

 یوهان ولفگانگ گوته (1749 ـ 1832)

شاعر و عالم علوم طبیعی آلمان

تألیف در زمینه های زیر:

شعر

درام

قصه

آثار اوتوبیوگرافیکی، استه تیکی، هنری، ادبی

همراه با شیللر جزو کلاسیک های جمهوری وایمار

·        بنابرین، بازسازی تنوع بر بنیان واحد برای ارنست بلوخ، طرح ارسطوئی ـ لایبنیتسی ـ گوته ای زیر است:   

ماده = طبیعت = جوهر به مثابه انتله شی

·        مراجعه کنید به ماده، طبیعت، جوهر، انتله شی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری 

31

·        این مدل ارنست بلوخ به معنای دگماتیکی اش، ضمنا به معنی ایدئالیستی اش، تا زمانی که ساختار مادی این انتله شیت توضیح داده نشود، متافیزیکی می ماند.

الف

·        به همین دلیل، ماتریالیسم ارنست بلوخ رنگ رومانتیکی ـ ایدئالیستی کسب می کند. 

ب

·        ماتریالیسم ارنست بلوخ بر مسئله مبرم چشم می دوزد و تبیینش می دارد.

·        ولی حلش نمی کند.

32

·        با فلسفه ارنست بلوخ، چرخشی در متافیزیک قرن بیستم صورت می گیرد.

·        این فلسفه خود را به سنت کلاسیک مکلف می داند و الگوی فکری آن را وسعت می بخشد، ولی از حد و مرز آن پا فراتر نمی نهد.

33

·        فلسفه ارنست بلوخ، آخرین تبیین متافیزیک بورژوائی است.

·        فلسفه ارنست بلوخ اما همزمان از گرایش به جامعه بی طبقه و طرفداری از امر پرولتاریا بیدار می شود و «جهان وسطائی» را نشانه گذاری می کند.

34

·        فلسفه ارنست بلوخ، هنوز و یا بطور کامل به فلسفه ماتریالیستی ـ دیالک تیکی تعلق ندارد.

·        ولی فونکسیون متافیزیک بورژوائی را پشت سر نهاده است.

·        بدین طریق در آثار ارنست بلوخ به مسائلی جلب توجه می شود که ماتریالیسم دیالک تیکی راه حل های خاص خود را ارائه داده است.

پایان

ادامه دارد.