۱۳۹۲ مهر ۷, یکشنبه

دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین (35)


فصل دوم
مبارزه بر سر فلسفه و «نا فلسفه»
پروفسور دکتر اندراس گدو
برگردان شین میم شین

بخش چهارم
«نا فلسفه» در مبارزه بر ضد فلسفه
ادامه


یوهان گئورگ هامان (1730 ـ 1788)
فیلسوف و نویسنده آلمانی
نماینده هیچدانی سقراطی
مدافع ایمان مذهبی
منتقد روشنگری و خرد
از نمایندگان جنبش «هجوم و فشار»

16

·        مبارزه هامان بر ضد روشنگری و مجادله یاکوبی با فلسفه کلاسیک بورژوائی آلمان موجب توسعه و شکوفائی نطفه های این نوع از «نا فلسفه» بوده اند.
·        نطفه هائی که در آنها «نا فلسفه» ی فلسفی ـ عقیدتی آنها بر اسکپتیسیسم و اگنوستیسیسم (تردیدگرائی و ندانمگرائی) هیوم مبتنی بوده است.

·        مراجعه کنید به اسکپتیسیسم و اگنوستیسیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری   

17

·        هامان در نقد اثر هیوم تحت عنوان «گفتگوها» و با استناد به او ادعا می کند:
·        «فلاسفه علل نهائی را نامعلوم اعلام می کنند و می دانند که ساده ترین اصول که ناشی از تجزیه پدیده ها هستند، نیز غیر قابل توضیح اند.
·        به همان سان که خود پدیده ها غیر قابل توضیح اند.
·        من الهیت را یپدا کرده ام.
·        همین جا هم خواهم ماند.»
·        (هامان، «مجموعه آثار»، جلد 3، ص 256، 1950) 

18

·        اندیشه هامان در زمینه ارجحیت و تقدم «وحی و یا شناخت بی واسطه از طریق کلمه و کتاب بر وحی و   یا شناخت باواسطه از طریق اشیاء (طبیعت) و مفهوم» بیانگر پیشاپیش جریان معنوی ئی بوده که اشیاء و مفهوم را به نفع وحی و شناخت بیواسطه مورد تحقیر قرار می دهد، به لجن می کشد و بی اعتبار می سازد و در ضمن عرفان کلام را می ستاید.
·        (هامان، «مجموعه آثار»، جلد 3، ص 304، 1950)

19


·        فلسفه عقیدتی «نا فلسفه» ی هامان، شعارهائی را مطرح می سازد که پیش شرط لازم برای علم ستیزی فلسفه حیات واپسین و برای فرمولبندی نوین تز اصلی همه فرقه های درک پوزیتیویستی از علم تا «راسیونالیسم انتقادی» (پوپر) بوده اند:    

الف
·        «تمامی دانش ما ناقص و نارسا ست!

ب

·        تمامی دلایل عقلی بشری یا از ایمان به حقیقت و تردید به باطل و یا از ایمان به باطل و تردید به حقیقت تشکیل می یابند.»
·        (هامان، «مجموعه آثار»، جلد 3، ص 317، 1950)

20
·        عقیده ربطی به عقل ندارد و نباید تابع عقل باشد.
·        برای اینکه ایمان به همان اندازه بر اساس دلایل تشکیل می یابد که مزمزه کردن و راه رفتن.
·        (هامان، «مجموعه آثار»، جلد 4، ص 74، 1950)

21

·        شعار «دانش ما ناقص و نارسا ست و پیشگوئی های ما ناقص و نارسا ست!» از انجیل بوده است.
·        (انجیل، «پاولوس»، 1، کر 13)

22

 فریدریش هاینریش یاکوبی (1743 ـ 1819)
فیلسوف، حقوقدان، بازرگان و نویسنده آلمانی

·        اصل فلسفی موسوم به «نقص دانش» و «دانش ناقص» نتیجه مشترک پوزیتیویسم هیوم و فلسفه حیات هامان، یاکوبی و فریدریش شله گل بوده است.

·        مراجعه کنید به  فلسفه حیات در تارنمای دایرة المعارف روشنگری 

23

 بنه دیکتوس اسپینوزا (1632 ـ 1677)
فیلسوف هلندی، مؤسس راسیونالیسم و انتقاد مدرن از انجیل
نماینده راسیونالیسم ماتریالیستی
جهان بینی او پانته ئیستی است.

·        اعلام جهاد هامان و یاکوبی در آغاز بر ضد فلسفه اسپینوزا بوده است.

24


·        اعلام جهاد هامان و یاکوبی بویژه بر ضد اندیشه «خود علت خود بودن» (کاوزا سوئی) اسپینوزا بوده که حاوی گرایش ماتریالیستی  و نطفه های دیالک تیکی بوده است.

·        از دید هامان اندیشه «خود علت خود بودن» (کاوزا سوئی) مادرمسئله ی مشاجره است.
·        (هامان، «نامه به یاکوبی، آثار یاکوبی، جلد 4، فصل 3، ص 20، 1819)
   
ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر