۱۳۹۹ تیر ۲۰, جمعه

درنگی در شعر سیاوش کسرایی تحت عنوان «هدیه برای خاک» (۱۴)

هدیه برای خاک
  سیاوش کسرایی 

ویرایش و تحلیل
از
ربابه نون
 
۱
دردا 
که
 باز، 
خون
ظن خطا به راهروان سپیده 
را
ز اندیشه‌های خواب روان 
پاک می‌کند

دردا بر آدمی 
که 
حقیقت 
را
بس دیر 
چهره می‌گشاید 
و
 بس زود
در خاک می کند.
 
معنی تحت اللفظی:
دریغ از این که آدمی دیر به حقیقت پی می برد و زود به خاکش می سپارد.
 
سیاوش در این بند شعر 
دیالک تیک خاصی را در رابطه با حقیقت توسعه می دهد:
دیالک تیک کشف دشوار حقیقت و کتمان آسان آن
را.
 
این دیالک تیک سیاوش
اعتبار علمی و تجربی ندارد.
 
کسی که به مشقتی به کشف حقیقت نایل آمده، به آسانی به خاکش نمی سپارد.
 
جان رید
در
اثرش تحت عنوان «ده روزی که دنیا را لرزاند»
به این مسئله اشاره می کند:
پرولتاریای روس
در
بحث های خیابانی با روشنفکران دار و دسته های سیاسی گوناگون
حاضر به پشت کردن به بلشویسم
نمی شوند.
 
 یعنی
حقیقتی را که به مشقتی کشف کرده اند، به آسانی به خاک نمی سپارند.

اگر این بند شعر را در پیوند با بند قبلی اش در نظر گیریم،
منظور سیاوش خوشخیال این است
که
اجامر جماران
ماهیت حزب توده
را
نشناخته اند.
 
سیاوش
احتمالا
به
خرافات کیانوری راجع به کثافات جماران
تا اخر عمر پای بند می ماند.
 
چون
تحلیل علمی و انقلابی از طبقه حاکمه طویله جماران نمی یابد.
خود سیاوش
هم
تحت فشار روحی و روانی شکست های پی در پی
قادر به تحلیل نمی شود.
 
فاشیسم و فوندامنتالیسم
نه
قادربه کشف حقیقت عینی اند 
و 
نه 
مایل به کشف آن.
 
این زباله ها دشمنان حقیقت عینی اند.
به
قول سایه 
«کجروان با راستان در کینه اند
زشت رویان دشمن آیینه اند.»
 
۲
باری،
دریادلان،
صیادهای سرخوش مروارید
تا 
بهر تو 
ز کام خطر 
هدیه آورند
در
 شامگاه سرخ
 به 
غرقاب‌ها 
زدند
رفتند.

دیگر بر این کرانه از آنان نشانه نیست.
موج ز ره رسیده ولی دارد این پیام:
«گوهر اگر بایدت از بحر
راهی جز این تلاش و تک جاودانه نیست.»
 
معنی تحت اللفظی:
صیادهای دریادل مروارید
برای صید مروارید از غرقاب ها،
جان خود را فدا کردند.
اما
موج تازه از ره رسیده ای پیام آورده است
که
اگر کسی دنبال گوهر از دریای زندگی است،
چاره ای جز تلاش و تقلا ندارد.
 
اکنون 
معلوم می شود
که
سیاوش
ایمانی آهنین به رزم طبقاتی دارد.
 
سیاوش
نماینده بی بدیل و بی چون و چرای لنینیسم
است.
 
ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر