سیری در شعر «ناگه غروب کدامین ستاره؟» (۳)

مهدی اخوان ثالث

  (م. امید)

  (۱۳۰۷ ـ ۱۳۶۹)

 

ویرایش و تحلیل از 

شین میم شین

 

ناگه غروب کدامین ستاره؟ (۱۳۴۱ ـ ۱۳۵۰)

ادامه

 

 
  او (سایه) دید، 

من نیز دیدم،
  دم لابه های سگی را

 ـ سگی زرد ـ  

که جلد می رفت، می ایستاد و دوان بود،
  دنبال مردی، که با یک بغل نان خوشبوی و تازه
  چالاک و چابک روان بود   

و

ـ گاه ـ

 یک لقمه می کند و می خورد
  و 

لقمه ای پیش آن سگ می افکند.

 ناگه دهان دری باز 

ـ چون لقمه ـ 

او را فرو برد
  ما هم شنیدیم، کآن بوی دلخواه، گم شد

 و آمد به جایش، یکی بوی دشمن.
  و آنگاه دیدیم از آن سگ
  خشم و خروش و هجومی
 ـ که گفتی ـ
 بر تیره شب چیره شد، بامداد طلائی
اما نه، 

سگ خشمگین مانده پائین
  و بر درخت است، 

آن گربه تیره گل باقلائی.

*****

  شب 

 خسته بود 

از 

درنگ سیاهش
 من 

سایه ام

 را 

به میخانه بردم
 هی ریختم، 

خورد.
 هی ریخت، 

خوردم.
 خود را به آن لحظه ی خوب و خالی سپردم.

  با هم شنیدیم و دیدیم
 میخواره ها و سیه مست ها را
 و 

جام هائی که می خورد بر هم
  و 

شیشه هائی که پر بود و می ماند، خالی
و
  چشم ها را و حیرانی دست ها را.

  دیدیم و با هم شنیدیم   آن مست شوریده سر را، 

که

 آواز می خواند

 و آن را، که 

ـ چون کودکان ـ

گریه می کرد
 یا آن، که 

یک بیت مشهور و بد را
  می خواند و هی باز می خواند
و آن یک، که 

ـ چون هق هق گریه ـ

 قهقاه می زد  

 

می گفت:
  «ای دوست، ما را مترسان ز دشمن،
  ترسی ندارد سری، که بریده است

  آخر مگر نه، مگر نه
 در کوچه عاشقان، گشته ام من؟»

 و آنگاه، خاموش می ماند، یا آه می زد.

  با جرعه و جام های پیاپی
  من سایه ام را 

ـ چو خود ـ 

مست کردم

  همراه آن لحظه های گریزان
  از کوچه پسکوچه ها باز گشتم،

  با سایه ی خسته و مستم

ـ افتان و خیزان ـ

 

ادامه دارد.