فرمان اخلاقی بی چون و چرا (2)

پروفسور دکتر ولفگانگ پطر ایشهورن  

برگردان

 شین میم شین

16

·       موضع نظری ـ اخلاقی کانت که تعریف و تعیین فرمان اخلاقی بی چون و چرا حاکی از آن است، در تاریخ تفکر اخلاقی دچار دوگانگی بوده است:

الف

·       موضع نظری ـ اخلاقی کانت از سوئی حاکی از گامی به پس نسبت به دستاوردهای فلسفه روشنگری  انگلیس و فرانسه در مسائل اخلاقی است.

ب

·       اینجا هم می توان به سازش نظری (تئوریکی) کانت با مذهب اشاره کرد:

1

·       به مطرح کردن خدا بمثابه پیش فرضیه (پوستولات)  عقل عملی

2

·       به مطرح کردن این تز که گویا اخلاق ناگزیر به مذهب منتهی می شود.

پ

·       البته کانت از موضع نظری ـ اخلاقی خویش، اساسا بطور درونی ـ دنیوی به اثبات اتیک خاص خود می پردازد.

ت

·       اثبات فرمان اخلاقی بی چون و چرا، ازسوی دیگر از ضعف های تئوری اخلاقی امپیریستی (تجربه گرائی) پرده برمی دارد و با ارائه سلسله ای از مقررات به پیشرفت اتیک (اخلاق)  کمک می رساند:

·       مثلا در رابطه با مسئله خودویژگی اخلاق.

ث

·       اینجا هم باید شیوه بیان بغایت انتزاعی، ولی شدیدا هومانیستی اثبات قانون اخلاقی کانت را برجسته کرد.

17

·       اتیک مارکسیستی تلاش برای وضع قانون اخلاقی مطلق همیشه معتبر را از نقطه نظر های زیر به چالش می کشد:

الف

·       اتیک مارکسیستی، وضع قانون اخلاقی مطلق همیشه معتبر را  بلحاظ تئوریکی نادرست دانست.  

ب

·       اتیک مارکسیستی، وضع قانون اخلاقی مطلق همیشه معتبر را  بلحاظ عملی بی معنا اعلام کرد.

18

·       هنجارهای اخلاقی ـ همواره ـ بیانگر منافع اجتماعی واقعی انسان ها هستند.

19

·       هنجارهای اخلاقی اهرم های ایدئولوژیکی به نیات زیر اند:

الف

·       هنجارهای اخلاقی اهرم های ایدئولوژیکی برای اجرای منافع اجتماعی معینی اند.

ب

·       هنجارهای اخلاقی اهرم های ایدئولوژیکی، برای خدمت به روند حیاتی ـ اجتماعی عملی اند.

20

·       هرنظام اجتماعی، هر طبقه اجتماعی و حتی هر صنفی، بافت هنجاری خاص خود را دارد.

21

·       فرامین اخلاقی انتزاعی که برای همه زمان ها و همه کشورها مصداق داشته باشند، در زندگی عملی هیچکاره اند.

ادامه دارد.