دیالک تیک
اثری از
واترهاوس
پروفسور
الفرد کوزینگ
برگردان شین
میم شین
پیشکش
به
خاطره خروشان
پروفسور کلکته چی
که نابه هنگام
رفت و ما ماندیم
در حسرت دیدار
دوباره اش.
دیالک تیک
ماتریالیستی ـ مارکسیستی
ادامه
4
دیالک
تیک در فلسفه دیدرو
دنیس دیدرو (1713 ـ 1784)
یکی از خلاق ترین اندیشمندان ماتریالیست روشنگری اروپا
از مؤلفین برجسته
دایرة المعارف
از همکاران و دوستان دآلمبر، روسو، کاندیلا
1
·
انگلس از اثر دیدرو بنام «خواهرزاده رمو» ـ به عنوان مثال ـ نام می برد.
·
(کلیات مارکس و انگلس، جلد
20، ص 19)
2
·
در آثار فلسفی پخته تر دیدرو،
بویژه در «اندیشه هائی در رابطه با تفسیر طبیعت»
نیز می توان شاهد اندیشه های دیالک تیکی بود.
3
·
با پیشرفت علوم طبیعی شرایط برای غلبه بر تفکر متافیزیکی (ضد دیالک تیکی) فراهم می آید.
4
·
علاوه بر علوم فیزیکی ـ بویژه مکانیک
ـ که از توسعه چشمگیری برخوردار بوده اند، از اواسط قرن هجدهم، علوم دیگر از قبیل شیمی، زیست شناسی، زمین شناسی و غیره نیز پیشرفت
چشمگیری می کنند.
5
·
پژوهش لایه های زمین در زمین
شناسی و کشف فسیل های گیاهان و جانوران،
راه را برای تشریح چند و چون تاریخ زمین هموار
می کند.
6
·
چارلز لیه ل (1875 ـ 1797) در تئوری
توسعه (تکامل) خود این کشفیات را مورد استفاده قرار داد.
7
·
گوته در سال 1784 به کشف استخوان
های آرواره میانی نائل می آید.
5
سه
کشف بزرگ
·
اما مهمتر از همه سه کشف بزرگ قابل یادآوری اند:
الف
کشف سلول
ارگانیکی (شوان
و اشلایدن)
تئودور شوان (1810 ـ 1882)
فیزیولوگ آلمانی
کاشف سلول ارگانیکی،
سلول های عصبی، پپسین
اثبات کننده تشکیل گیاهان و
جانوران از سلول ها
·
شوان و اشلایدن در سال 1839 میلادی به کشف سلول ارگانیکی که از تکثیر
(تقسیم سلولی) و تمایز
آن، همه موجودات پدید آمده اند، نایل می آیند.
ب
کشف
قانون بقای انرژی و تبدیل انرژی (مایر)
·
مایر درسال 1842 میلادی به کشف قانون
بقای انرژی و تبدیل انرژی موفق می شود که درغلبه بر طرز تفکر متافیزیکی نقش مهمی به عهده داشته است.
ت
تئوری
تکامل (داروین)
چارلز داروین (1809 ـ 1882)
طبیعت پژوه انگلیسی
نظریه پرداز بزرگ در زمینه تئوری تکامل
·
و سرانجام چارلز داروین
در سال 1859 میلادی تئوری تکامل خود را منتشر
می سازد، که ضربه ای کمرشکن بر طرز تفکر متافیزیکی محسوب
می شود.
·
کشفیات دیگر علوم طبیعی (وولر
و لوباچفسکی) زمینه را برای تحول بنیادی علوم طبیعی آماده می سازند و
شرایطی را فراهم می آورند که انگلس به شرح زیر
توصیف می کند:
1
·
«بررسی
طبیعت بر اساس نگرش جدید در خطوط عمده اش تکمیل شده بود:
الف
·
هر آنچه بلورین جلوه می کرد، تحلیل رفته
بود.
ب
·
هر آنچه جامد بنظر می رسید، تبخیر شده
بود.
ت
·
هر آنچه به نحوی از انحاء، ابدی و
تغییرناپذیر تصور می شد، موقتی و گذرا بودنش روشن شده بود.
پ
·
جاری و متحول بودن طبیعت و حرکت و جنبش بی
وقفه و مدام آن نیز به اثبات رسیده بود.»
·
(کلیات
مارکس و انگلس، جلد 20، ص 320)
2
·
همزمان با این تحولات بنیادی در علوم طبیعی، تغییرات مهمی در حیات
اجتماعی صورت می گیرند.
3
·
کاپیتالیسم به توسعه شتابان خود ادامه می دهد و وقوع پیاپی
حوادث تاریخی که در انقلاب انگلیس و فرانسه به
نقطه اوج خود می رسند، زمینه را برای گسترش اندیشه
توسعه اجتماعی و دیالک تیکی بالنده فراهم می کند.
4
مبارزات
خیابانی کارگران نساجی لیون فرانسه (1831)
·
تضادهای درونی کاپیتالیسم و اختلافات طبقاتی ناشی از آن،
خود را در قیام های کارگری لیون فرانسه (1831 ـ 1834) وکارگران
نساجی شلزی آلمان (1844) نمایان می
سازد.
5
·
کاپیتالیسم اختلافات طبقاتی را عریانتر و روشنتر از
هر سیستم اجتماعی دیگر عیان می سازد.
6
·
دیگر نمی شود جلوی نفوذ دیالک
تیک توسعه اجتماعی را سد کرد.
7
·
خردمندان بورژوائی مانند (تری
یرز، تیه ری و گیزو) ـ حتی قبل از مارکس و انگلس ـ
مبارزه طبقاتی را نیروی محرکه توسعه اجتماعی و کلیدی برای درک انقلاب فرانسه محسوب می دارند.
8
·
بدین طریق هم در عرصه علوم
طبیعی و هم در عرصه تاریخ، کلیه شرایط
(سوبژکتیف و اوبژکتیف) لازم برای
جایگزینی نگرش
متافیزیکی با نگرش دیالک تیکی فراهم می
آید.
·
دیالک تیک در مسیر پیروزی به پیش می تازد.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر