۱۳۹۳ اردیبهشت ۲, سه‌شنبه

سیری در شعر «عصیان بندگی» از فروغ فرخزاد (4)


فروغ فرخزاد
(1313 ـ 1345)
(1934 ـ 1966)
عصیان 
(۱۳۳۶)  
تحلیلی از شین میم شین

·        ای بسا شب ها که من با او در آن ظلمت
·        اشک باریدم، پیاپی اشک باریدم
·        ای بسا شب ها که من لب های شیطان را
·        چون ز گفتن مانده بود، آرام بوسیدم

·        ای بسا شب ها که بر آن چهره ی پر چین
·        دست هایم با نوازش ها فرود آمد
·        ای بسا شب ها که تا آوای او برخاست
·        زانوانم بی تأمل در سجود آمد

·        ای بسا شب ها که او از آن ردای سرخ
·        آرزو می کرد تا یک دم برون باشد
·        آرزو می کرد تا روح صفا گردد
·        نی خدای نیمی از دنیای دون باشد

·        بار الها حاصل این خود پرستی چیست؟
·        ما که خود افتادگان زار مسکینیم
·        ما که جز نقش تو در هر کار و هر پندار
·        نقش دستی، نقش جادویی نمی بینیم

·        ساختی دنیای خاکی را و می دانی
·        پای تا سر جز سرابی، جز فریبی نیست
·        ما عروسک ها و دستان تو در بازی
·        کفر ما، عصیان ما چیز غریبی نیست

·        شکرگوئی گفتنت، شکر تو را گفتیم
·        لیک دیگر تا به کی شکر تو را گوییم
·        راه می بندی و می خندی به ره پویان
·        در کجا هستی، کجا، تا در تو ره جوییم؟

·        ما که چون مومی به دستت شکل می گیریم
·        پس دگر افسانه روز قیامت چیست؟
·        پس چرا در کام دوزخ سخت می سوزیم
·        این عذاب تلخ و این رنج ندامت چیست؟

·        این جهان خود دوزخی گردیده بس سوزان
·        سر به سر آتش، سراپا ناله های درد
·        پس غل و زنجیرهای تفته ی بر پا
·        از غبار جسم ها خیزنده دودی سرد

·        خشک و تر با هم میان شعله ها در سوز
·        خرقه پوش زاهد و رند خراباتی
·        می فروش بیدل و میخواره ی سرمست
·        ساقی روشنگر و پیر سماواتی

·        این جهان خود دوزخی گردیده بس سوزان
·        باز آنجا دوزخی در انتظار ما ست
·        بی پناهانیم  و دوزخبان سنگیندل
·        هر زمان گوید که در هر کار یار ما ست

·        یاد باد آن پیر فرخ رأی فرخ پی
·        آن که از بخت سیاهش نام، شیطان بود
·        آن که در کار تو و عدل تو حیران بود
·        هر چه او می گفت، دانستم نه جز آن بود

·        این منم، آن بنده عاصی که نامم را
·        دست تو با زیور این گفته ها آراست
·        وای بر من، وای بر عصیان و طغیانم
·        گر بگویم، یا نگویم جای من آنجا ست

·        باز در روز قیامت بر من ناچیز
·        خرده می گیری که روزی کفرگو بودم
·        در ترازو می نهی بار گناهم را
·        تا بگویی سرکش و تاریکخو بودم

·        کفه ای لبریز از بار گناه من
·        «کفه دیگر چه؟»
·        می پرسم خداوندا:
·        «چیست میزان تو در این سنجش مرموز؟
·        میل دل یا سنگ های تیره صحرا؟»

·        خود چه آسان است در آن روز هول انگیز
·        روی در روی تو از خود گفتگو کردن
·        آبرویی را که هر دم می بری از خلق
·        در ترازوی تو ناگه جستجو کردن

·        در کتابی، یا که خوابی، خود نمی دانم
·        نقشی از آن بارگاه کبریا دیدم
·        تو به کار داوری مشغول و صد افسوس
·        در ترازویت ریا دیدم، ریا دیدم

·        خشم کن، اما ز فریادم مپرهیزان
·        من که فردا خاک خواهم شد، چه پرهیزی
·        خوب می دانم سرانجامم چه خواهد بود
·        تو گرسنه، من خدایا، صید ناچیزی

·        تو گرسنه، دوزخ آنجا کام بگشوده
·        مارهای زهرآگین تکدرختانش
·        از دم آنها فضاها تیره و مسموم
·        آب چرکینی شراب تلخ و سوزانش

·        در پس دیوارهایی سخت پا برجا
·        هاویه ـ آن آخرین گودال آتش ها ـ
·        خویش را گسترده تا ناگه فرا گیرد
·        جسم های خاکی و بی حاصل ما را

·        (هاویه طبقه زیرین جهنم هفت طبقه) (فرهنگ واژگان فارسی)

·        کاش هستی را به ما هرگز نمی دادی
·        یا چو دادی، هستی ما هستی ما بود  
·        می چشیدیم این شراب ارغوانی را
·        نیستی آنگه خمار مستی ما بود

·        سال ها ما آدمک ها بندگان تو
·        با هزاران نغمه ی ساز تو رقصیدیم
·        عاقبت هم ز آتش خشم تو می سوزیم
·        معنی عدل تو را هم خوب فهمیدیم
 
·        تا تو را ما تیره روزان دادگر خوانیم
·        چهر خود را در حریر مهر پوشاندی 
·        از بهشتی ساختی افسانه ای مرموز
·        نسیه دادی، نقد عمر از خلق بستاندی
 
·        گرم از هستی،  ز هستی ها حذر کردند
·        سال ها رخساره بر سجاده ساییدند
·        از تو نامی بر لب و در عالم رؤیا
·        جامی از می، چهره ای ز آن حوریان دیدند

·        هم شکستی ساغر امروزهاشان را
·        هم به فرداهای شان با کینه خندیدی
·        گور خود گشتند و ای باران رحمت ها،
·        قرن ها بگذشت و بر آنها نباریدی

·        از چه می گویی، حرام است این می گلگون؟
·        در بهشتت جوی ها از می روان باشد
·        هدیه پرهیزکاران عاقبت آنجا
·        حوری ای از حوریان آسمان باشد

·        می فریبی هر نفس ما را به افسونی
·        می کشانی هر زمان ما را به دریایی
·        در سیاهی های این زندان می افروزی
·        گاه از باغ بهشتت شمع رؤیایی

·        ما اگر در این جهان بی در و پیکر
·        خویش را در ساغری سوزان رها کردیم
·        بار الها، باز هم دست تو در کار است
·        از چه می گویی، که کاری ناروا کردیم؟

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر