پیشرفت (4)

پروفسور دکتر ولفگانگ پطر ایش هورن

برگردان شین میم شین

اندیشه سوم

·        باید در نظر داشت، که توسعه نیروهای مولده ـ در تحلیل نهائی ـ به معنی توسعه نیروها، لیاقت ها و توانائی های انسانی است، به قول مارکس، به معنی «توسعه غنای طبیعت انسانی» است.

الف

·        این جنبه باید در معیار فوق الذکر پیشرفت، بمثابه فاکتور اصلی در نظر گرفته شود.

ب

·        پیشرفت اما در فرماسیون های اجتماعی آنتاگونیستی، فرم تضادمندی به خود می گیرد.

·        (معنی تحت اللفظی آنتاگونیسم  عبارت است از مبارزه بر ضد یکدیگر، جنگ و ستیز.

·        در فلسفه مارکسیستی مفهوم «آنتاگونیسم» به نوع خاصی از تضاد دیالک تیکی در عرصه جامعه اطلاق می شود که با وجود جامعه طبقاتی در پیوند است و بر تضاد آشتی ناپذیر میان منافع طبقات و گروه های اجتماعی مختلف استوار است. مترجم)

ت

·        واقعیت این است، که پیشرفت جامعه، بلحاظ وضعیت زندگی توده های مردم، همواره با پسرفت همراه است.

پ

·        مارکس خاطرنشان می شود، که «توسعه توانائی های نوع بشر، اگرچه در آغاز به قیمت رنج اکثریت افراد بشری و حتی به قیمت رنج طبقات بشری تمام می شود، ولی سرانجام، خود این توسعه، این آنتاگونیسم را در هم می شکند و با توسعه و تکامل تک تک افراد انطباق می یابد.

·        مارکس اضافه می کند، که توسعه بالنده فردیت، تنها ازطریق روندی تاریخی امکان پذیر می گردد، روندی که در آن افراد قربانی می دهند.»

·        (کلیات مارکس و انگلس، جلد 26، ص 111)

ث

·        توسعه توانائی های نوع بشر  در شرایط سوسیالیستی با توسعه و تکامل تک تک افراد جامعه انطباق می یابد.  

ج

·        دیالک تیک توسعه نیروهای مولده چنان است، که درست بوسیله انقلاب علمی ـ فنی، درهم شکستن آنتاگونیسم یاد شده، به ضرورت بنیادی توسعه نیروهای مولده و پیشرفت بعدی بشری بدل می شود.

ح

·        سوسیالیسم، بویژه در رابطه با این جنبه معیار پیشرفت، برتری خود را نسبت به سرمایه داری آشکارا نشان داده است.

اندیشه چهارم

·        توسعه نیروهای مولده، بمثابه معیار پیشرفت را باید در پیوند تنگاتنگی با توسعه و تعویض مناسبات تولیدی دید.

الف

·        مناسبات تولیدی تعیین کننده سرعت، دامنه و آماجگذاری توسعه نیروهای مولده و همچنین تعیین کننده شرایط زندگی اجتماعی توده های زحمتکش است.

·        مراجعه کنید به مناسبات تولیدی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

ب

·        بطور کلی می توان گفت که مناسبات تولیدی ئی پیشرفت را الزامی و نمایندگی می کنند، که باعث توسعه نیروهای مولده می شوند.

ت

·        مناسبات تولیدی ئی که مانع پیشرفت اجتماعی می شوند، برای مدتی آن را منحرف می سازند و تحت شرایطی حتی به عقب می رانند، مناسبات تولیدی ئی اند، که توسعه نیروهای مولده را سد می کنند و یا منحرف می سازند.

پ

·        در توسعه مناسبات تولیدی نیز می توان توسعه بالنده جامعه را از طریق تعویض پیوست و گسست (تداوم و شکست) مشاهده کرد.

ث

·        هرنوع جدیدی از مناسبات تولیدی، به معنی مرحله کیفی عالی تر، در مطلوب سازی توسعه  حتی المقدور نیروهای مولده است، که برای مدتی نقش مؤثری ایفا می کند و روزی می رسد، که باید جای خود را به مناسبات تولیدی منطبق با درجه جدید توسعه نیروهای مولده بدهد.

ادامه دارد.