۱۳۹۹ مهر ۳, پنجشنبه

خود آموز خود اندیشی (۳۱۰)

 

شین میم شین

نه 
اندیشه مادرزاد وجود دارد
و
نه
اندیشیدن مادر زادی.

اندیشیدن
را
باید مثل هرعلم،
در روندی دشوار فراگرفت.

شیخ سعدی
(۱۱۸۴ ـ ۱۲۸۳ و یا ۱۲۹۱)
(دکتر حسین رزمجو: بوستان سعدی، ص ۳۲)
 
حکایت دهم

 

 ۱

وفا در که جوید، چو پیمان گسیخت؟

خراج از که خواهد، چو دهقان گریخت؟

 

معنی تحت اللفظی:

شاه زاده خسیس از که می تواند وفا انتظار داشته باشد،

وقتی که عهدشکنی کرده است

و

از

که می تواند خراج بخواهد، وقتی که رعایا فرار کرده باشند؟

 

سعدی

در این بیت شعر،

دیالک تیک عهد و وفا

 را

در

 دیالک تیک (۱)

می گنجاند

و

شاه را به عدم وفا به عهد منعقده (پیمان شکنی) متهم می کند،

که ضمنا موجب فرار رعایا شده و کسی نیست که به کشت و کار بپردازد و خراج بدهد.

 

جواب

 

سعدی

در این بیت شعر،

دیالک تیک عهد و وفا

 را

در

 دیالک تیک (ارباب و رعیت)

می گنجاند

و

شاه را به عدم وفا به عهد منعقده (پیمان شکنی) متهم می کند،

که ضمنا موجب فرار رعایا شده و کسی نیست که به کشت و کار بپردازد و خراج بدهد.

 

در

 دیالک تیک عهد و وفا

پیمان شکن حق انتظار وفای به عهد از طرف دیگر پیمان ندارد.

 

دیالک تیک عهد و وفا

از شایع ترین دیالک تیک ها در غزلیات عاشقانه سعدی و حافظ و شعرای دیگر است،

که

 باید مستقلا و مفصلا مورد تحلیل قرار گیرد.

 

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر