پروفسور دکتر
اریش هان
مانفرد پوشمن
روبرت شولتس
هورست تاوبرت
(۱۹۶۹)
برگردان
شین میم شین
۱
· متدهای سوسیومتریکی اندازه گیری، یعنی تعیین کمی روابط اجتماعی متقابل گروه های کوچک افراد و ساختار و دینامیک (پویایی، تغییر) این گروه ها را امکان پذیر می سازد.
۲
· متدهای سوسیومتریکی توسط موره نو بنیانگزاری شده اند.
۳
· متدهای سوسیومتریکی موره نو عمدتا بر مبانی ایدئالیستی ـ ذهنی تشکیل یافته اند و قرار بود که شالوه ای برای جامعه ـ تئوری نوینی باشند.
۴
· این دعوی امروزه حتی توسط خود جامعه شناسان بورژوایی مردود دانسته می شود و متدهای سوسیومتریکی فقط به عنوان متدی برای تجزیه و تحلیل سوسیولوژیکی مورد استفاده قرار می گیرند.
۵
· عناصر راسیونل متدهای سوسیومتریکی در پژوهش سوسیولوژیکی مارکسیستی ـ لنینیستی بر پایه تئوری ماتریالیستی از جامعه به متد ارزشمندی جهت تجزیه و تحلیل روابط عینی و ذهنی گروهی و در نتیجه به وسیله کمکی مهم کردوکار رهبری علمی مبدل می شود.
۶
· سوسیومتری به مدد سوسیوگرام (نمودارسازی گرافیکی فرمالیزه ساز)، و یا به مدد سوسیوماتریس ها (نمودار سازی روابط اجتماعی میان افراد و گروه ها در یک ماتریکس) و با محاسبه ضریب های جبری و یا اماری برای توصیف ساختار گروه و برای طبقه بندی عناصر گروه در رابطه با روابط بررسی شده، به توصیف و تجزیه و تحلیل روابط اجتماعی می پردازد.
۷
· سیستم های بزرگتر به مدد متدهای ایستاتیستیکی (علم الآماری) مورد بررسی قرار می گیرند.
۸
· ساختار روابط اجتماعی در این سیستم ها جمع ساده زیرسیستم ها نیست.
۹
· ساختار روابط اجتماعی فقط با در نظر گرفتن خصلت سیستم کلی و با در نظر گرفتن جایگاه اجزاء نسبت به سیستم کلی قابل استخراج اند.
۱۰
· روابط مهم زیر به مدد متدهای سوسیومتریکی مورد بررسی قرار می گیرند:
الف
· ساختار کاری ـ کارکردی (کاری ـ فونکسیونال)
· (تعاون، همکاری، جایگاه کاری ـ فونکسیونال)
ب
· ساختار اجتماعی شخصی
پ
· ساختار روابط اقتصادی
ت
· روابط پسیکولوژیکی ـ اجتماعی (روابط مربوط به روان شناسی اجتماعی)
· (سمپاتی و آنتی پاتی (انزجار)، منافع و علایق، موضعگیری نسبت به همدیگر، روابط اوتوریته ای)
۱۱
سوسیوگرام
· سوسیوگرام، روابط موجود میان اعضای گروه را به طرز گرافیکی در برمی گیرد.
۱۲
· اشخاص با نقطه ها و روابط میان اشخاص با خطوط رابط (خطوط جهتدار و بی جهت) مشخص می گردند.
۱۳
· بر خلاف توصیف کلامی (کتبی و یا شفاهی)، می توان به مدد سوسیوگرام، روابط اجتماعی در گروه ها را ساده تر و قابل مشاهده تر نمودار ساخت.
۱۴
· بدین طریق، سوسیوگرام به وسیله مفیدی در تجزیه و تحلیل ساختاری مبدل می شود.
۱۵
· اگر جنبه های مختلف روابط اجتماعی به مدد سوسیوگرام ها نشان داده شوند و با یکدیگر مورد مقایسه قرار گیرند، در آن صورت می توان پیوندها و تأثیرات متقابل جنبه های مختلف را قابل مشاهده ساخت.
۱۶
سوسیوماتریکس
· سوسیوماتریکس عبارت است از یک ماتریکس رابطه ای که در آن روابط میان اشخاص (اینترپرسونال) به طرز انتزاعی نمودار می شود.
۱۷
· سوسیوماتریکس در مقایسه با سوسیوگرام امکان تجزیه و تحلیل فشرده (غلیظ) روابط مورد نظر را فراهم می آورد، ولی به ویژه در استفاده از محاسبه ماتریکس ها روابط موجود را مرئی نمی سازد.
۱۸
· روابط و یا واکنش ها ، مواضع، ارزیابی ها و غیره اشخاص و میان اشخاص که با مشاهده، مصاحبه، نظرپرسی و دیگر متدها تعیین می شوند، در فرم اعداد و یا علائم و سمبل ها در ماتریکس ثبت می شوند.
۱۹
· عناصر موجود در ماتریکس رابطه ای مثلا الف به صورت ارزش هر رابطه از «آی» تا «جی» نمودار می شوند.
· مثلا ۱ = وجود رابطه
· صفر = فقدان رابطه
۲۰
· مجموعه خانه های (شکاف های) ماتریکس (تعداد گزینش های دریافتی مستقیم) حاکی از میزانی برای وضع اجتماعی فرد در چارچوب گروه در رابطه با روابط اجتماعی مورد بررسی اند.
۲۱
· تعاریف مدرن، مزید بر آن، گزینش های غیر مستقیم را تحت تأثیر یک فاکتور وزنی در رابطه با فواصل پدید آمده میان اشخاص در سوسیوگرام، در نظر می گیرند.
۲۲
· هر سوسیوگرام با سوسیوماتریکس معینی و هر سوسیوماتریکس با سوسیوگرام معینی مطابقت دارد.
۲۳
· ساختار هر گروه مثلا الف را می توان با تشکیل توان های متوالی روشن کرد.
۲۴
· می توان به ویژه به تشخیص و برجسته سازی زیرگروه های پیوسته به هم و اجاق های (هات اسپات های) تنش و عناصر میانجیگر نایل آمد.
۲۵
· می توان انواع مختلف ضریب ها را برای مشخص سازی (کاراکتریزاسیون) وضع اجتماعی هر شخص تشکیل داد .
· مثلا دامنه تماس عنصر مورد نظر را، اکتیویته اجتماعی اش را، درجه مشاهدات اجتماعی اش را، درجه همپیوندی اش با گروه را، عدم محبوبیت اجتماعی و ایزولاسیون آن را.
۳۶
· این در مورد محاسبه ضریب های گروه (تراکم روابط اجتماعی، درجه همپیوندی، تنش درونگروهی و غیره) نیز به همان سان صادق است.
پایان
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر