فرهنگ مفاهیم فلسفی (ج) جامعه اولیه (۱)

 

پروفسور  دکترهانس شولتسه

برگردان

شین میم شین

 

۱

·      جامعه اولیه، قدیمی ترین فرماسیون اقتصادی ـ جامعتی بوده که در کلیه کشورهای جهان، پس از خروج انسان از جهان جانوران (که به برکت کار میسر شده) تشکیل می شود.

 

۲

·      جامعه اولیه بر مالکیت اشتراکی بر وسایل تولید، بر کار مشترک کلیه اعضای جامعه و بر تقسیم محصولات کار به تساوی میان اعضای جامعه، مبتنی بوده است.

 

۳

·      در این جامعه از طبقات و استثمار خبری نبوده است.

 

۴

·      جمعیت همبودهای خانوادگی که روابط شان در آغاز در روابط اقتصادی خلاصه می شد، به طوایف و همبودهای طایفه ای وابسته بوده اند.

 

۵

·      همه اعضای همبودهای خانوادگی و طوایف، بی اعتنا به سن و سال، از حقوق برابر برخوردار بوده اند.

 

۶

·      به قول ولادیمیر ایلیچ لنین، «همبستگی میان مردم و خود جامعه، انضباط و نظم کار به وسیله نیروی عادت، نیروی سنت، اوتوریته و یا احترام به مسن ترین فرد همبود و یا زنان حفظ و تحکیم می شد.

·      زنان، در این دوره نه تنها با مردان برابر حقوق بوده اند، بلکه چه بسا، مقام بالاتری داشته اند.»

·      (لنین، «مجموعه آثار»، جلد ۲۹، ص ۴۶۵)

 

۷

·      و لذا در جامعه اولیه، هنوز دولتی، به مثابه ابزار سرکوب قهرآمیز طبقه ای به وسیله طبقه دیگر، وجود نداشته است.

۸

·      در مراحل آغازین جامعه اولیه، ازدواج گروهی مرسوم بوده است که بعدها جای خود را به ازدواج دو نفره می دهد.

 

۹

·      تا زمانی که اقتصاد خانگی (که تحت نظر زنان اداره می شد) در تقسیم طبیعی کار میان جنسیت ها از نقش مقدم برخوردار بود، ازدواج گروهی رواج داشت، منشاء نسب انسان ها، زنانه بود و حق وراثت مادری.

 

۱۰

·      این امر به تضمین جایگاه ممتاز زنان در جامعه منجر می شد (دوره مادرسالاری).

 

۱۱

·      با توسعه کشاورزی و دامپروری  و تمرکز آندو در دست مردان، مردان در مقایسه با اقتصاد خانگی مقام برتری کسب می کنند و با برقراری نسب مردانه و حق توارث پدری، دوره پدرسالاری آغاز می شود که دوره سیطره مردها ست.

 

۱۲

·      تاریخ جامعه اولیه به دو دوره بزرگ تقسیم بندی می شود:

 

الف

دوره توحش

 

·      مشخصات دوره توحش به شرح زیر بوده اند:

 

۱

·      در دوره توحش انسان ها وسایل کار ابتدائی (چماق، تبر سنگی، کارد سنگی و بعدها تیر و کمان) به کار می برند.

 

۲

·      در دوره توحش انسان ها ابزار و آلات و ظروف چوبی تولید می کنند.

 

۳

·      در دوره توحش انسان ها  آتش را به خدمت می گیرند.

 

۴

·      در دوره توحش انسان ها مایحتاج زندگی خود را از آنچه که به طور بلاواسطه در طبیعت می یابند، تهیه می کنند.

 

ب

دوره بربریت

 

·      مشخصات دوره بربریت به شرح زیر بوده اند:

 

۱

·      در دوره بربریت انسان ها از وسایل کار  سنگی به وسایل کار فلزی (مس، برنز، آهن) گذر می کنند.

 

۲

·      در دوره بربریت انسانها به تغییر آگاهانه طبیعت بر طبق اهداف خود می پردازند.

 

۳

·      در دوره بربریت انسان ها به کشاورزی و دامپروری آغاز می کنند.

 

ادامه دارد.