خرد ـ انسان ـ تاریخ (۱۳۳)

 

 

پروفسور دکتر مانفرد بور

برگردان

شین میم شین

فصل هفتم

اعلام فلسفی استقلال انسان

توسط ایمانوئل کانت

فصل هفتم

بخش اول

قسمت ۸

 

۳۴

·     اما برعکس:

·     رابطه «مثبت» که کانت میان چیز و شناخت برقرار می کند، درست بر مبنای این تقسیم انتزاعی به دو قسمت است.

۳۵

·     کانت به خصلت ایدئالیستی ـ ذهنی و اگنوستیسیستی تئوری شناخت خود دست نمی زند.

۳۶

·     ایده هم به ناچار باید به فرم توخالی صرف بدون محتوایی تبدیل شود و به روز چیز درخود در تجزیه و تحلیل (آنالیتیک) ترانسندنتال بیفتد.

۳۷

·     کانت بر نفی و مرزبندی یعنی بر غیرقابل شناخت بودن چیز در خود پافشاری می کند.

۳۸

·     کانت در موارد منفرد به شرح زیر استدلال می کند:

·     هر موضوع وقوف (شناخت)، پدیده ای است.

·     هر پدیده بنا بر ماهیتش، مشروط است.

·     اگر هیچ پدیده ای نامشروط نباشد، در آن صورت، نامشروط نمی تواند پدیده باشد و ضمنا موضوع وقوف (شناخت) ممکنه باشد.

·     به همین دلیل، از چیز درخود سخن رفته است.

·     چیز درخود از این نقطه نظر با نامششروط منطبق است.

·     (یعنی غیرقابل شناخت است. مترجم)

۳۹

·     کانت، نامشروط را به مثابه مفهوم خرد (ایده) تعریف (تعیین) می کند تا نشان دهد که نامشروط، نه موضوع وقوف (شناخت) است و نه مفهوم فهم (مقوله) است.

۴۰

·     محتوای مفهوم نامشروط خرد تعیین نشده است.

·     بلکه به عنوان آماج و هدف، تعیین شده است که نیل بدان  وظیفه است.

۴۱

·     به همین دلیل، درک نامشروط توسط فهم امکان پذیر نیست.

۴۲

·     برای درک نامشروط به لیاقت معرفتی (توان شناخت) عالی تر از فهم نیاز است

·     یعنی به خرد نیاز است.

۴۳

·     «به نظر من، ایده، مفهوم ضرور خرد است که موضوع منطبق با آن به ذهن کسی نمی تواند برسد.»

·      ایده ها «مفاهیم خرد محض» اند، که «کل شناخت تجربی را به مثابه تعیین شده توسط کلیت مطلق شرایط» در نظر می گیرند.

·     (کانت، «نقد خرد محض»، ص ۳۸۳)

۴۴

·     ایده ها بیانگر گرایش خرد به گذار از مشروط به نامشروط، از ناقص به نسبتا کامل و یا به شناخت مطلق اند.

ادامه دارد.