پروفسور دکتر گونتر کروبر
برگردان
۲
مقوله «امکان» در فلسفه ایدئالیستی اسکولاستیک
توماس فون اکوین
(۱۲۲۵ ـ ۱۲۷۴)
ایتالیائی الاصل و یکی از پرنفوذترین فلاسفه و تئولوگ های تاریخ بوده است.
او از مهمترین فقهای کلیسای کاتولیک و از نمایندگان اصلی فلسفه در قرون وسطی متعالی (اسکولاستیک) محسوب می شود.
میراث فکری خارق العاده او هنوز هم در نئوتومیسم و نئواسکولاستیک مؤثر است.
کلیسای کاتولیک روم او را جزو قدیسان تلقی می کند.
۱
· افکار ارسطو را توماس فون اکوین ـ البته ضمن عمده کردن جنبه های ایدئالیستی آنها ـ عمدتا تقبل کرده است.
۲
· بنا بر فلسفه ایدئالیستی اسکولاستیک، خدا دارای امکان های بی حد و حصر است و برایش غیرممکنی وجود ندارد.
۳
· خدا امکان اعجاز را در اختیار دارد و اعجاز اعتنائی بر قوانین عینی طبیعی ندارد و آنها را بی پروا زیر پا می گذارد.
۳
مقوله «امکان» در ماتریالیسم مکانیکی
پل هنری تیری د هولباخ
(۱۷۲۳ ـ ۱۷۸۹)
از متفکران رادیکال قرن هجدهم
و
از همکاران دیدرو و دآلمبر
و
از مؤلفین دایرة المعارف (۳۵ جلدی)
آته ئیست، دترمینیست و ماتریالیست
۱
· نمایندگان ماتریالیسم در قرون هفده و هجده میلادی اعتقاد به اعجاز را رد می کنند و تنها جبر (ضرورت) حاکم بر تمامی طبیعت را به رسمیت می شناسند که هیچ نیروئی را توان از کار انداختن آن نیست.
۲
· آنها ـ مثلا توماس هوبس ـ امکان را با تصادف یکی می انگارند.
· (توماس هوبس، «آموزه اجسام»، فصل ۱۰)
۳
· آنها وجود عینی امکان را رد می کنند و یا آن را پدیده ای قلمداد می کنند که هنوز علت جبری (ضرور) آن روشن نیست.
۴
· از سوی دیگر، به نظر آنها هیچ امکانی وجود ندارد که بالضروره (جبرا) جامه واقعیت نپوشد.
۵
· به نظر آنها ـ به عبارت دیگرـ امکان با واقعیت انطباق دارد و یکسان است.
۶
· یکی از علل درک فاتالیستی ماتریالیست های مکانیکی (هولباخ، لاپلاس و امثالهم) از جهان همین است.
· مراجعه کنید به فاتالیسم (اعتقاد به سرنوشت)
۷
· پیش شرط مفهوم «اختیار» و یا « آزادی»، در واقع وجود عینی ـ واقعی امکان است:
· تنها آنجا که امکان های بیشماری وجود دارند که به انحای مختلف می توانند جامه واقعیت بپوشند، می توان جائی برای اختیار و آزادی تصور کرد و تنها آنجا ست که توسعه ـ به معنی اصیل کلمه ـ امکان پذیر است.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر