شین میم شین
نه اندیشه مادرزاد وجود دارد
و
نه اندیشیدن مادرزادی.
اندیشیدن
را
باید مثل هرعلم،
در روندی دشوار فراگرفت.
شیخ سعدی
(۱۱۸۴ ـ ۱۲۸۳ و یا ۱۲۹۱)
(دکتر حسین رزمجو: بوستان سعدی، ص ۱۵ ـ ۲۲)
حکایت
دوم
بخش دوم
خردستیزی
(ایراسیونالیسم)،
دین و
آئین حافظ
است.
مثالی چند
در
زمینه خردستیزی در فلسفه حافظ
۱
ای که از دفتر
عقل، آیت عشق آموزی
ترسم، این نکته
به تحقیق ندانی دانست.
معنی تحت
اللفظی:
اگر کسی دلیل
عشق را به مدد عقل بیابد،
به
حقیقت قضیه پی
نمی برد.
حافظ
در
این بیت
غزل،
از
سویی
دیالک تیک دفتر و آیت
را
و
از
سوی دیگر
دیالک تیک عقل و عشق
را
در
مد نظر قرار می دهد
و
از
ترکیب این دو دیالک تیک
به
دیالک تیک دفتر عقل و آیت عشق
می رسد.
کسی که در صدد کشف دلیل تشکیل عشق در دفتر عقل
باشد،
موفقیت کسب نمی کند.
برای اینکه عقل در این زمینه قاصر و نارسا ست.
حافظ
در
این زمینه
تئوری حاضر و آماده ای
دارد:
عشق بسی بالاتر از عقل است.
به
همین دلیل
عقل لیاقت شناخت دلایل تشکیل عشق
را
ندارد.
خواجه
توضیح دلایل تشکیل عشق به مدد عقل
را
غیرممکن و محال می داند.
بدین طریق
اعضای جامعه
در
زمینه شناخت دلایل تشکیل عشق
به
ندانمگرائی
می رسند.
خواجه
به
این بهانه
به
تحقیر عقل می پردازد.
این هم نوعی خردسیتزی است.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر