مذهب عقل (۱)

پروفسور دکتر گرهارد بارش

برگردان

شین میم شین

  

۱

·      مذهب عقل ـ بر خلاف مذهب مثبته و یا مسیحیت ـ در چارچوب جنبش روشنگری اروپا و قبل از همه از سوی جنبش دئیستی و آزاد اندیشی تشکیل می شود.

·      مراجعه کنید به دئیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

۲

جنبش آزاد اندیشی

(ویکی پیدیا)

·      آزاد اندیشان ـ به زبان امروز ـ کسانی بوده اند که از معارف علمی پیروی می کردند و طرفدار هومانیسم (بشردوستی) غیرمذهبی بودند و به هیچکدام از مذاهب وابستگی نداشتند.

۳

·      از این رو، آنها ـ عمدتا ـ آته ئیست و یا لاادری (ندانمگرا) بوده اند.

۴

·      مفهوم «ارواح آزاد» که قدیمی تر از آن بوده، با مفهوم «آزاد اندیشان» خویشاوند است.

·      ولی به هنگام پیدایش جنبش آزاد اندیشی به عنوان تحقیرواژه به کار می رفت.

۵

·      آزاد اندیشان اگرچه به قید و بندهای مذهبی از قبیل محرمات و جزمیات پای بند نبودند، ولی پیرو سرسخت قوانین و هنجارهای اخلاقی از قبیل آزادی، برابری، مدارا و مسالمت بوده اند. مترجم)

۶

·      در حالیکه نقش عقل را انجیل و ایمان به اوتوریته (مقامات کلیسا)  در قرون وسطی  ناچیز می شمرد، در مذهب عقل ـ حتی در مورد ایمان مذهبی ـ به مثابه قاضی القضات تلقی می شد.

۷

·      در مذهب عقل هرگز نباید به چیزهای ضد عقلی (خردستیز) ایمان آورد.

۸

·      دئیسم اگرچه منکر شخص خدا ـ به مثابه خالق نخستین جهان ـ نمی شود، ولی ـ همزمان ـ اعلام می کند که جهان پس از آفرینش بر بنیان قوانین خاص خویش عمل می کند و توسعه می یابد و ضمنا ایمان به وحی و اعجاز را رد می کند.

ادامه دارد.