۱۳۹۹ اردیبهشت ۲۰, شنبه

درنگی در مقوله نقد (۵)

 
 
درنگی از ربابه نون
 
با  
سپاس 
از 
ویولت رئوفه

محمد هراتی
 
۱
تمایل عقل به مرزشکنی است و از طریق «نقد» خواهان آزادی است.
بالغ کسی است که «حرف خود» را می‌زند
خواننده 
پس از خواندن این دو جمله
خواه و ناخواه
دنبال پیوند منطقی و معنوی ایندو جمله می گردد.
عقل و تمایل عقل به مرزشکنی و آزادی خواهی کذایی از طریق نقد،
چه ربط منطقی و تجربی
به
بلوغ و بالغ
دارد؟
 
برای کشف دلیل استفاده حریف از این مفهوم
(احتمالا تحت تأثیر هورکهایمر و آدرنو ـ علمای مکتب امپریالیستی فرانکفورت)
تعریف ایمانوئل کانت
از
مفهوم روشنگری
است:
روشنگری
خروج آدمیان از صغارت (طفولیت، نابالغیت) خودخواسته است.
 
منظور حریف از «نقد»، 
احتمالا 
روشنگری
(رنسانس)
است.
 
بدین طریق
حریف
میان مفاهیم نقد (کریتیک) و روشنگری (رنسانس)،
علامت تساوی می گذارد.
 
ضمنا
ایمانوئل کانت بینوا
را
به
مقام مرجع تقلید خلایق در قرن ۲۱
ارتقا می دهد.
 
۲
تمایل عقل به مرزشکنی است و از طریق «نقد» خواهان آزادی است.
بالغ کسی است که «حرف خود» را می‌زند
زیرا مستقل فکر می‌کند
و در برابر نظرات حاضر و آماده مقاومت می‌کند
و قادر است
«من می‌فهمم»
را
از
«اینطور پذیرفته‌اند»
تشخیص دهد.
 
 بالغ
در
قاموس حریف
حاوی مشخصات و خصایص مهم زیر است:
 
الف
بالغ کسی است که «حرف خود» را می‌زند
همانطور که ذکرش گذشت، مفهوم «حرف خود را زدن» مبهم و معیوب و ناروشن است.
 
حرف ها
(افکار)
شخصی نیستند.
چیستند؟
 
برای پیدا کردن پاسخ به این پرسش،
باید پرسید:
مفاهیم (واژه ها) و احکام (جملات، افکار، نظرات)
چگونه تشکیل می یابند؟
 
ما این مسائل را صدها بار برای اجنه توضیح داده ایم.
 
جالب تر
دلیل حریف برای ادعای خویش است:
 
۳
بالغ کسی است که «حرف خود» را می‌زند
زیرا مستقل فکر می‌کند
 
منظور از استقلال فکری چیست؟
 
ضمنا
چگونه می توان به کسب استقلال فکری نایل آمد؟
 
برای پاسخ به این پرسش
باید
نحوه و نوع تشکیل فکر 
را
پیشاپیش
کشف کرد.
 
ب
بالغ کسی است که «حرف خود» را می‌زند
زیرا مستقل فکر می‌کند
و در برابر نظرات حاضر و آماده مقاومت می‌کند
 
محتوای این جمله حریف
باز هم مبهم است:
آیا دلیل اینکه کسی حرف خود را می زند
اولا
استقلال فکری او 
ثانیا
مقاومت او در برابر نظرات حاضر و آماده
 است؟
 
و
یا
مشخصه دیگر استقلال فکری
مقاومت در برابر نظرات حاضر و آماده 
است؟
 
در هر صورت
مقاومت در برابر نظرات حاضر و آماده
قابل بحث است.
 
چون
اولا
نظرات حاضر و آماده
 هم
می توانند علمی باشند
و
هم
می توانند خرافی باشند.

از این رو
مقاومت در برابر نظرات حاضر و آماده علمی
 نه
فضیلتی
نه
دلیلی بر بلوغ فکری کسی
نه
دلیلی بر استقلال فکری کسی
بلکه
دلیلی بر کله شقی، سماجت خرکی و خر رنگ کنکی او می تواند باشد.

هر مقاومتی حتما نباید مثبت و انقلابی باشد.

فاشیسم و فوندامنتالیسم و آنارشیسم و نیهلیسم
هم
فرم هایی از مقاومت
محسوب می شوند.
 
۵
بالغ کسی است که «حرف خود» را می‌زند
زیرا مستقل فکر می‌کند
و در برابر نظرات حاضر و آماده مقاومت می‌کند
و قادر است
«من می‌فهمم»
را
از
«اینطور پذیرفته‌اند»
تشخیص دهد.
 
مشخصه دیگر بلوغ و یا استقلال فکری
تمیز فهمیدن از پذیرفتن است.

ضد دیالک تیکی و یا دوئالیستی فهمیدن که پذیرفتن نیست،
تا
بر اساس این دیالک تیک معیاری برای بلوغ و یا استقلال فکری کسی اختراع کرد.


ضد دیالک تیکی و یا دوئالیستی فهمیدن،
جهالت و خریت است 
و

ضد دیالک تیکی و یا دوئالیستی پذیرفتن، رد و طرد و انکار است.

در
قاموس حریف سوبژکتیویستی اندیش
هر کس افکار مقبول در جامعه را رد کند،
هم بالغ است و هم صاحب استقلال فکری است.
 
حتی
دوستان فیسبوکی حریف
به
سستی این افکار او
اشاره کرده اند.
 
ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر