شین میم شین
نه اندیشه مادرزاد وجود دارد
و
نه اندیشیدن مادرزادی.
اندیشیدن
را
باید مثل هرعلم،
در روندی دشوار فراگرفت.
شیخ سعدی
(۱۱۸۴ ـ ۱۲۸۳ و یا ۱۲۹۱)
(دکتر حسین رزمجو: بوستان سعدی، ص ۱۱ ـ ۱۵)
۱
به فرمانبران بر، شه دادگر
پدروار خشم آورد بر پسر
معنی تحت اللفظی:
برخورد پادشاه نسبت به
مأمورین خاطی
باید
شبیه برخورد پدر نسبت به پسر
خاطی باشد.
سؤال
سعدی
در
این بیت شعر،
دیالک تیک اوتوریته
را
به
شکل دیالک تیک ز ـ زیردست
از
سویی
و
دیالک تیک پ و پسر
از
سوی دیگر
بسط می
دهد
و
می خواهد، که رابطه فی مابین
مبتنی
بر
دیالک تیک خشم و ل
باشد.
جواب
سعدی
در
این بیت شعر،
دیالک تیک اوتوریته
را
به
شکل دیالک تیک زبردست ـ زیردست
از
سویی
و
دیالک تیک پدر و پسر
از
سوی دیگر
بسط می
دهد
و
می خواهد، که رابطه فی مابین
مبتنی
بر
دیالک تیک خشم و لطف
باشد.
۲
به فرمانبران بر، شه دادگر
پدروار خشم آورد بر پسر
اوتوریته
مفهومی سوسیولوژیکی
است.
اوتوریته
مفهوم سوسیولوژیکی فرم
نیافته است.
بعید
است
که
به
تفاوت و حتی تضاد میان
اوتوریته طبقاتی و خانوادگی
واقف نباشد.
اوتوریته طبقاتی
مبتنی
بر
استثمار و سرکوب و ستم
است.
در
حالیکه
اوتوریته خانوادگی
مبتنی
بر
مهر و مساعدت و مودت و
مربیت
است.
مادر و پدر
اوتوریته
اند.
ولی
اوتوریته هایی
اند
که
عاشق فرزند خویش
اند
و
سودایی
جز تربیت و سلامت و سعادت
او
در
سر ندارند.
این
اوتوریته
با
ارباب فئودال
به
مثابه اوتوریته
از زمین تا آسمان تفاوت
دارد.
ارباب فئودال
سودایی
جز
منافع شخصی و طبقاتی خویش
در
سر
ندارد.
سعدی هم بیشک می داند.
سعدی
سودای عوامفریبی
در
سر
دارد.
سعدی
به
طور غیر مستقیم
به
خوانندن و شنونده اشعارش
چنان
اقا می کند
که
گویا
اعضای طبقه حاکمه و هیئت
حاکمه
بسان مادر و پدر
برای توده اند.
۳
به فرمانبران بر، شه دادگر
پدروار خشم آورد بر پسر
سعدی
در
این بیت شعر
تئوری اجتماعی معروف خود
را
یعنی
تئوری اجتماعی موسوم به
تریاد شبان ـ گرگ ـ گله
را
فراموش می کند.
فرمانبران پادشاهان
مگر
همان گرگ های معروف نیستند؟
چه شده
که
شبان
باید
همان برخوردی
را
با
گرگجماعت
داشته باشد
که
پدر با پسر دارد؟
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر