دایرة المعارف روشنگری: فرهنگ مفاهیم فلسفی (ت) ترقی (۱)

۱۴۰۲ خرداد ۱۹, جمعه

فرهنگ مفاهیم فلسفی (ت) ترقی (۱)

پروفسور دکتر گونتر کروبر

برگردان

شین میم شین

مفهوم ترقی در فلسفه ماقبل مارکسیستی

· مفهوم ترقی در فلسفه ما قبل مارکسیستی به دو معنی به کار می رفت:

الف

· به معنی پیشروی به سوی بی نهایت، در گذر از مراحل لایتناهی

· به معنی پیشروی به سوی بانهایت، در گذر از مراحل با نهایت.

مفهوم ترقی در منطق صوری

· «ترقی» در منطق صوری به معنی پیشروی تفکر از شرط به مشروط تلقی می شود.

· مراجعه کنید به پیش شرط، شرط، شرایط

پیش شرط

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/11916

پایان

· مفهوم ترقی بی پایان، به سبب بار جهان بینانه اش، در تاریخ فلسفه نقش خاصی به عهده داشته است.

· بی پایانی جهان در فلسفه ما قبل مارکسیستی تا هگل، به مثابه امکان پیشروی نامحدود و پایان ناپذیر در مکان و زمان تلقی می شد.

کانت

· کانت در آموزه آنتی نوم های خود خاطر نشان می شود که چنین درکی به تناقض منطقی می انجامد.

· ولی علیرغم آن، خود او هم نمی تواند از حد تصور بی پایانی به مثابه پیشروی پایان ناپذیر فراتر رود.

هگل

· هگل پیشروی پایان ناپذیر را به مثابه تکرار ابدی چیز واحدی، «پایان ناپذیری کریه» می نامد و در مقابل آن «پایان ناپذیری حقیقی» را به مثابه نفی پیشروی پایان ناپذیر قرار می دهد.

· مراجعه کنید به پایان پذیر و پایان ناپذیر