۱۳۹۹ شهریور ۲۳, یکشنبه

درنگی در پژوهشی از شبگیر راجع به تئوری امپریالیسم (۱۰)

 


ویرایش و درنگ

از

یدالله سلطان پور

تئوری امپریالیسم و تغییرات آن در قرن بیست و یکم

(بخش نخست)

شبگیر حسنی

منبع:

نوید نو

 

۱

لنین
 با تاکید بر پایه  ی اقتصادی مسئله و پس از بررسی جامعِ سرمایه  داری در کشورهایی نظیر آلمان، انگلستان، آمریکا، ژاپن و ...  ،
 ویژگی  های این مرحله از سرمایه  داری 
را
 به شرح زیر برمی شمارد:
 
۱
  تمرکز تولید و سرمایه و ایجاد انحصارات
 
۲
  ادغام سرمایه  ی مالی با سرمایه صنعتی و پدید آمدن الیگارشی مالی
 
۳
  اهمیت روزافزون صدور سرمایه در کنار صدور کالا
 
۴
 پیدایش اتحادیه  های انحصاری بین المللی سرمایه داران
 
۵
   پایان تقسیم ارضی جهان بین سرمایه داران
 

 

ما قبل از پرداختن به تحلیل شبگیر،

سخنان لنین را از متن آلمانی مربوطه ترجمه می کنیم:

مشخصات امپریالیسم:

 
۱

تمرکز تولید و سرمایه

تشکیل انحصارات

تشدید تضاد اساسی میان سرمایه و کار

 

۲

ذوب سرمایه صنعتی و سرمایه بانکی و تشکیل سرمایه مالی

یعنی

حاکمیت اولیگارشی مالی

 

۳

ارجحیت کسب کردن  صدور سرمایه بر صادرات دیگر


۴

سیطره انحصارات بین المللی بر حوزه های نفوذ و بازارها

 

۵

پایان تقسیم جهان

و

مبارزه سرسختانه تر برای تجدید تقسیم جهان

 

 

۲

ترجمه فارسی اثر لنین با ترجمه آلمانی آن تفاوت جدی دارد.

 

دلیل این تفاوت چشمگیر در ترجمه اثر واحدی چیست؟

 

۳

 اگرچه لنین
 این پنج ویژگی بارز امپریالیسم 
را 
از
 تحلیل شرایط و داده  های اقتصادی
 استخراج کرد
 اما آن میزان تیزبینی و هوشمندی داشت 
که
 از بررسی سایر وجوه این پدیده غفلت نورزد 
و 
به همین سطح از تحلیل اکتفا نورزد.

 

این تشخیص شبگیر به چه معنی است؟

 

مگر قرار بود

لنین 

مشخصات امپریالیسم 

را 

از کله خود و از تخیلات خود استخراج کند؟

 

منظور شبگیر از بررسی سایر وجوه امپریالیسم چیست؟

 

ضمنا

مگر نباید هر پدیده ای از زوایای مختلف زیر ذره بین تحلیل قرار گیرد

تا تحلیل تک بعدی و بند تنبانی نباشد؟

 

 

۴

لنین

علاوه بر خصلت های اقتصادی، 
جایگاه تاریخی امپریالیسم 
را 
به 
 عنوان مرحله  ای از سرمایه  داری
 و
 نه
 فُرماسیونی متفاوت و یا بسته  ای از سیاست های اقتصادی،
 تشخیص می دهد.

 

استفاده شبگیر و یا مترجم دیگر از مفهوم «خصلت اقتصادی»

نشانه ترجمه لغوی اثر لنین است.


شبگیر و یا مترجم

مشخصه

را

با

خصلت

عوضی می گیرد.


خصلت

در مورد ابنای بشر به کار می رود

و

مشخصه

در این مورد مناسب تر است.


ایراد بینشی دیگر شبگیر

در

حکم زیر نمودار می گردد:

لنین

علاوه بر خصلت های اقتصادی، 
جایگاه تاریخی امپریالیسم 
را
 تشخیص می دهد.

 

شبگیر خیال می کند 

که

 مشخصات پنجگانه امپریالیسم، 

مشخصات اقتصادی اند 

که

 لنین  

«از تحلیل شرایط و داده  های اقتصادی استخراج کرده 

و
واقعیات ملموس و مسلم اقتصادی اند
که
او
از
 زبانِ خودِ اقتصاددانان هوادار سرمایه داری،
 نقل کرده است.»
(لنین، ۱۳۸۴: ۱۱۲)

 

تفاوت و تضاد تفکر و تحلیل لنین با بقیه علما و اقتصاددانان

به 

نظر شبگیر 

هوشمندی و تیزبینی لنین

(به قول استالین و استالینیست ها، نبوغ لنین)

است

و

نه

جهان بینی او.

 

برتولت برشت

گویا

در

اثری تحت عنوان «اندیشه های متی» که به فارسی هم ترجمه شده، 

می پرسد:

«آیا متی فیلسوف بوده است؟»

 

راستی

تفاوت و تضاد علم با حکمت (فلسفه) و عالم (دانشمند) با حکیم (فیلسوف) چیست؟

 

۵

لنین

علاوه بر خصلت های اقتصادی، 
جایگاه تاریخی امپریالیسم 
را 
به 
 عنوان مرحله  ای از سرمایه  داری
 و
 نه
 فُرماسیونی متفاوت و یا بسته  ای از سیاست های اقتصادی،
 تشخیص می دهد.

 

 

جالبتر از همه

استنباط شبگیر از فرماسیون به عنوان یکی از مهم ترین مفاهیم مارکسیستی

است:

 فُرماسیونی متفاوت و یا بسته  ای از سیاست های اقتصادی

 

راستی فرماسیون اقتصادی چیست؟ 

 

مراجعه کنید

به

 

فرماسیون اقتصادی

  

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/2906

 

پایان

 

ادامه دارد.

 

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر