۱۳۹۸ اردیبهشت ۲۲, یکشنبه

تأملی در مقاله ای از دکتر محمد امیدوار (۱۶)

 
اهمیت و نقش مارکسیسم
در رهاسازیِ طبقهٔ کارگر و ستم‌دیدگان در دوران ما
دکتر محمد امیدوار
سخنگوی کمیته مرکزی حزب توده ایران

تحلیلی
از
یدالله سلطان پور
 
درست است
 که
 سرمایه‌داری تغییرهای عمده‌ای کرده است. 
 
انقلاب اطلاعات 
 چالش‌ها و نیز فرصت‌های تازه‌ای به وجود آورده است، 
و
 شیوه‌های تولید دچار تغییرهای فناورانهٔ چشمگیری شده‌اند، 
و
 به همین دلیل، 
و 
در پرتو چالش‌های تازه‌ای که پیش آمده است،
 مبارزهٔ طبقهٔ کارگر 
نیز 
نیاز به آگاهی‌های تازه و انطباق خود با وضعیت تازه دارد.
 
 امّا 
شالوده‌های جامعهٔ طبقاتی و بنابراین نیاز به مبارزهٔ طبقاتی به منظور ایجاد دنیایی متفاوت، نظم جهانی سوسیالیستی، همچنان به قوّت خود باقی است.

هدف بنیادی سوسیالیسم
 از 
دید مارکس و انگلس، 
تحقق آزادی انسان و خودمختاری فردی بود. 
به‌ویژه، 
رهایی از احساس بیگانگی‌ای که به شکل مناسبات اجتماعی،
 و
 نیز کمبودهای مادّی،
 به‌اجبار به افراد تحمیل شده، 
که
 در
 آن 
شخص صرفاً برای زنده ماندن مجبور است که وارد فعالیت‌هایی معیّن بشود.
این فراز از مقاله حریف
را
هم
نخست تجزیه و بعد تحلیل می کنیم:
 
۱
درست است
 که
 سرمایه‌داری تغییرهای عمده‌ای کرده است.
 
خواننده این جمله ناتمام حریف
خواه و ناخواه
منتظر شنیدن و خواندن مکمل و یا متمم این جمله می ماند.
 
مثال
 
درست است که حسن پسر حسین است،
ولی
او
تشنه به خون حسین است.
 
۲
درست است
 که
 سرمایه‌داری تغییرهای عمده‌ای کرده است. 
می توان وضو گرفت و به قبر قمر بنی هاشم قسم خورد
که
حزب توده 
هم 
تغییرهای عمده‌ای کرده است.  
 
حزب توده
از
حزب توده
به
حزب «ها» ها
استحاله یافته است:
 
  سران و پیروان حزب «ها» ها
حتی
به
ضرب هزار شلاق 
حاضر به جمع بستن اسامی به طرز و طریقی جز افزودن «ها»
نمی شوند.
 
به 
همین دلیل
به
عوض تغییرات عمده،
تغییرهای عمده
را
عمده می کنند
و
ضمنا
بر
استه تیک تبیینی خود
آفتابه برمی دارند.
 
حتی
فراتر از این بدعت ضد استه تیکی،
می توان از نوعی دگماتیسم مبتنی بر «ها»گرایی
دم زد.
 
از
نوعی بیماری لاعلاج «ها»گرایی.
 
دست خودشان هم نیست.
 
اگر 
به
 اسامی جمع همین فراز از مقاله حریف 
 دقت شود،
دگماتیسم بیمارگونه ی «ها»گرایی
آشکار می گردد:
 
  تغییرهای عمده‌
 
 چالش‌ها و نیز فرصت‌های تازه‌
 
 شیوه‌های تولید 
 تغییرهای فناورانهٔ 
 
  چالش‌های تازه‌
 
  آگاهی‌های تازه
شالوده‌های جامعهٔ طبقاتی  

  کمبودهای مادّی
  فعالیت‌های معیّن 
 
البته
در
این فراز حریف از مقاله اش
استثناهایی 
هم
وجود دارند:
استثناء
اسم جمع مناسبات و اطلاعات
است:
  مناسبات اجتماعی 
انقلاب اطلاعات 
 
دلیل این بی اعتنایی به دگماتیسم تبیینی چیست؟
 
از
سه حالت قصه خالی نیست:
یا
حریف نمی داند که مناسبات و اطلاعات اسم جمع است
و
یا
 مفرد مناسبات و اطلاعات
را
یعنی
مناسبت و اطلاع
را
نمی شناسد
و
یا
آندو
را
به
معنی اسم مفرد 
به کار می برد. 

ما
که
می شناسیم
یادآور میشویم
تا
از این به بعد
به 
عوض مناسبات
مناسبت ها
و
به
عوض اطلاعات
اطلاع ها
نوشته شود
و
قاعده
استثناء
را
از
عرصه بدر راند.

۳
انقلاب اطلاعات 
 چالش‌ها و نیز فرصت‌های تازه‌ای به وجود آورده است، 
 
 انقلاب اطلاعات؟
 
سری به گوگولستان می زنیم
تا
به
منابع مفهومی سخنگوی حزب توده
پی بریم:


فناوری اطلاعات و ارتباطات
 Information and communication Technology

در طول پنج دهه اخیر، مجموعه تحولات شگرف در فناوری های اطلاعاتی، ارتباطاتی و مخابراتی، 
دگرگونی هایی اساسی در ساختار نظام جهانی پدید آوردند. 
این تحول را «انقلاب اطلاعات و ارتباطات» نام نهادند.
 انقلابی که نوید پیدایش «جامعه اطلاعاتی» را می داد.

انقلاب اطلاعات و ارتباطات، 
از 
همگرایی دو جریان در حال تحول «اطلاعات» و «ارتباطات» 
پدید آمد:

الف
  کامپیوتر، 
نماد تکنولوژیک اطلاعات

ب
  تلفن و تلویزیون، 
نماد تکنولوژیک ارتباطات

  این دو جریان مستقل، 
با 
پیدایش «شبکه» 
به هم پیوستند.

  با 
ترکیب و همگرایی قابلیت های دو حوزه اطلاعات و ارتباطات، 
جریان عظیم تحولی به راه افتد 
که 
انقلاب ICT 
نام گرفت.

  اینترنت، 
مهم ترین محصول این همگرایی 
است.

 از آن مهم تر، 
پدیده ها و تکنولوژی های اطلاعات و ارتباطات 
به 
گونه ای 
در هم آمیخته اند 
که
 دیگر نمی توان مرزی میان آن دو تعریف کرد.

مهم ترین وجوه تکنولوژیک انقلاب اطلاعات و ارتباطات

۱
 مینیاتوری شدن
 Miniaturization 
 
 کوچک شدن ابعاد تکنولوژی‌ها، 
مثلا 
پرتابل شدن کامپیوتر 
که
 موجب تغییر در کاربری آن شد.

۲
  دیجیتالی شدن
 Digitizing
 
دیجیتالی شدن تکنولوژی های ذخیره و بازیابی اطلاعات، 
موجب تحول در تولید، تکثیر، نگهداری، پردازش و انتشار انواع اطلاعات شده است.

۳
 قابلیت انتقال
 Portability
 
با 
جایگزین شدن فیبر نوری به جای کابل های مسی، 
و 
افزایش تعداد ماهواره های مخابراتی، 
انواع داده های دیجیتال با سرعت زیاد انتقال می یابند.

۴
ترکیب پذیری
 combine ability 
 
پیوند خوردن ابزارهای ارتباطی، مخابراتی واطلاعاتی با یکدیگر،
موجب ظهور«چند رسانه ای» ها شد.

۵
  فشرده سازی
 Compression

  افزایش تحرک (موبیلیته) تکنولوژی‌های جدید انباشت و بازیافت اطلاعات،
 به 
ذخیره سازی اطلاعات دیجیتال کمک کرد 
و
به 
این ترتیب 
ضمن فشرده سازی حجم اطلاعات (نظیر کارکرد دیسکت‌ها و سی دی رام ها)، 
آنها 
را 
به 
راحتی
 قابل حمل 
ساخت 
و 
به
 طبقه بندی و بازیافت سریع آن 
نیز 
کمک کرد.


مهمترین وجوه ارتباطی انقلاب اطلاعات و ارتباطات

  تعاملی شدن (اینتر اکتیویته) جریان یکسویه انتقال پیام از گیرنده به فرستنده، 
تبدیل به جریانی چندسویه و رفت و برگشتی شده است.

جمع زدایی (دمسیفیکاسیون) به جای پیام واحد برای همه مخاطبان، 
پیام های ویژه از رسانه های بسیار متنوع و متکثر، برای گروه های کوچک مخاطبان خاص منتشر می شود. 
 
بدین ترتیب 
کنترل سیستم های ارتباطی، از "تولیدکننده پیام" به "مصرف کننده پیام" 
منتقل شده است.

  ناهمزمانی 
اکنون، 
این کاربران هستند که زمان مصرف پیام 
را 
تعیین می کنند. 
این قابلیت وجود دارد 
که
 ارسال و دریافت پیام،
 در 
زمان دلخواه فرد 
صورت گیرد.

  تمرکز زدایی 
(دسانترالیزاسیون)
 
پیام های ارتباطی سفارش پذیر شده اند 
و 
می توان مثل بسته پستی
 آن ها 
را 
به طور اختصاصی (نه به صورت جمعی و متمرکز) دریافت کرد. 
 
مثال:
 ارتباط با تلفن همراه که یک ارتباط نقطه به نقطه است، 
جایگزین ارتباط ساکن با تلفن ثابت شده است.

  افزایش ظرفیت 
 
 بالا رفتن شگفت انگیز حافظه رایانه ها و قدرت انتقال بی‌سابقه اطلاعات 
از
 طریق فیبرهای نوری و پیدایش پدیده بزرگراه‌های اطلاعاتی.

  انعطاف پذیری 
 
هر زمان و در هر کجا،
 امکان ورود به سپهر اطلاعات و بهره برداری از انواع امکانات متنوع آن 
فراهم شده است.
 
ادامه دارد.
 
 

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر