حریف
در
مورد مشروط سازی و مستثنی سازی اقطاب دیالک تیکی
مثال بیاورید:
اقطاب دیالک تیکی
در
تأثیر متقابل
اند.
ناگزیر
از
همزیستی
اند.
مشروط کننده یکدیگر
اند
و
در عین حال
مستثنی کننده یکدیگر
اند.
۱
که
با
این درد
اگر
در بند درمان اند
درمان
دوای درد عاشق
را
کسی کاو سهل پندارد
ز
فکر
آنان که
در تدبیر درمان اند در مانند
فکر
آنان که
در تدبیر درمان اند در مانند
معنی تحت اللفظی:
درد عشق
را
نباید
دستکم گرفت.
چون
کسانی که در صدد درمان درد عشق اند، درمانده اند.
شیوایی و زیبایی ساختاری این بیت غزل خواجه
اولا
به
دلیل وجود حرف دال
در
واژه های دوا، درد، تدبیر، پندارد، درمان و درمانند
است.
ثانیا
به
دلیل
استه تیک نهفته در واژه های به ظاهر همانند درمان اند و درمانند
است.
۲
دوای درد عاشق
را
کسی کاو سهل پندارد
ز
فکر
آنان که
در تدبیر درمان اند در مانند
فکر
آنان که
در تدبیر درمان اند در مانند
خواجه
در این بیت غزل
بی آنکه خود متوجه باشد،
دیالک تیک تدبیر درمان درد و درماندگی از درمان درد
را
توسعه می دهد
تا
از
بغرنجی پدیده عشق
پرده بردارد.
درد عشق
به
زعم خواجه
درمان ناپذیر
است.
برای اینکه عشق تحت حمایت همه جانبه قوای غریزی، روحی و روانی قرار دارد.
البته
باید
توجه داشت
که
میزان مهار قوای غریزی و روحی و روانی
بستگی
به
بضاعت عقلی افراد بشری
دارد.
۳
چو منصور
از مراد
آنان که بر
از مراد
آنان که بر
دارند
بر
دار
اند
بدین درگاه
حافظ
را
چو می‌خوانند
می‌رانند
معنی تحت اللفظی:
کسانی
که
بسان منصور حلاج
از
مردا خود برخوردار می گردند،
به
دار آویخته می شوند.
به
این درگاه
وقتی
کسی فراخوانده می شود،
همزمان
رانده می شود.
زیبایی و شیوایی این بیت این غزل
قبل از همه
به
دلیل استه تیک نهفته در واژه های به ظاهر همانند بردارند (بهره و بار و میوه دارند) و بر دارند (بر سر دار هستند)
از
سویی
و
واژه های می خوانند (دعوت می کنند) و می رانند
از
سوی دیگر
است.
این
بیت این غزل
نه
تنها
عالی ترین بیت
و
نقطه اوج (کلایمکس) این غزل،
بلکه
بهترین بیت و نقطه اوج کل اشعار خواجه است.
این
بیت این غزل خواجه
ضمنا
هم
به
لحاظ فرم و ساختار
و
هم
به
لحاظ محتوا و معنا
غنی و بی نظیر
است.
۴
چو منصور
از مراد
آنان که بر
از مراد
آنان که بر
دارند
بر
دار
اند
بدین درگاه
حافظ
را
چو می‌خوانند
می‌رانند
در
این
بیت این غزل
دیالک تیک
به
بهترین طرز و طریقی
تبیین می یابد:
خواجه
در
این بیت غزل
از
سویی
دیالک تیک مراد و مرگ
(بر (میوه) داشتن از مراد و رفتن بر سر دار)
را
و
از
سوی دیگر
دیالک تیک خواندن و راندن
را
توسعه می دهد.
۵
در
این حضرت چو مشتاقان
این حضرت چو مشتاقان
نیاز آرند
ناز
آرند
در بند درمان اند
درمان
اند.
معنی تحت اللفظی:
مشتاقان
وقتی
به
این درگاه
نیاز خود
را
می آورند،
در عین حال،
ناز خود
را
هم
می آورند.
برای اینکه مشتاقان دردمند (بیماران عشقق، عشاق)،
اگرچه
دنبال درمان درد عشق هستند،
اما
ضمنا
خودشان درمان درد عشق هستند.
خواجه
در
این بیت آخر این غزل فوق العاده غنی و قوی
در
سنت عرفان خردستیز و دیالک تیک ستیز
اولا
دیالک تیک نیاز و ناز
را
تخریب می کند.
برای اینکه میان نیاز و ناز (عاشق و معشوق) علامت تساوی می گذارد.
ثانیا
دیالک تیک درمان
را
یعنی
دیالک تیک دردمند و درمان درد (درد و درمان)
را
تخریب می کند.
برای اینکه میان در بند درمان بودن و درمان بودن (درمان جویی و درمان مندی) علامت تساوی می گذارد.
پایان
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر