۱۳۹۸ خرداد ۷, سه‌شنبه

دیالک تیک در غزلی از خواجه شیراز (۶)


حریف


 در 
مورد مشروط سازی و مستثنی سازی اقطاب دیالک تیکی
مثال بیاورید:

اقطاب دیالک تیکی
در
تأثیر متقابل  
اند.
 
ناگزیر
از
همزیستی
اند.
 
مشروط کننده یکدیگر
اند
و
در عین حال
مستثنی کننده یکدیگر
اند.

۱


سرشک گوشه گیران
 را
 چو دریابند 
در 
یابند
 
رخ مهر
 از 
سحرخیزان
 نگردانند
 اگر 
دانند
 
معنی تحت اللفظی:
سمن بویان و پری رویان
اگر
به
 درک و دریافت اهمیت و عظمت اشگ گوشه نشینان
نایل آیند،
به
دریافت در و گوهر
نایل خواهند آمد.
اشک گوشه گیران = در و گوهر
 
سمن بویان و پری رویان
اگر
بدانند
(شعور داشته باشند)،
از
سحرخیزان
روی مهر برنمی گردانند.
 
۲
 
سرشک گوشه گیران
 را
 چو دریابند 
در 
یابند
 
رخ مهر
 از 
سحرخیزان
 نگردانند
 اگر 
دانند

مشخصه مهم این غزل سرشته به دیالک تیک خواجه
فرمالیسم مفهومی
است.
 
شیوایی خارق العاده این غزل خواجه
هم
ضمنا
به
همین دلیل
است:

فرمالیسم مفهومی این بیت غزل
در
مفاهیم (کلمات) زیر 
چشمگیر است:

الف
دریافتن = درک کردن

ب
در 
(گوهر)
یافتن
 
پ
نگردانند
 
ت
اگر
دانند 

۳
سرشک گوشه گیران
 را
 چو دریابند 
در 
یابند
 
رخ مهر
 از 
سحرخیزان
 نگردانند
 اگر 
دانند
 
وجه مشترک کلیه شعرا و فضلای خردستیز
در
مقیاس جهانی
فرمالیسم
در
فرم های مختلف
است.
 
۴
 
ز  چشمم لعل رمانی  چو می‌خندند  می‌بارند
 
ز
 رویم 
راز پنهانی  چو می‌بینند  می‌خوانند
 
معنی تحت اللفظی:
سمن بویان و پری رویان
به
هنگام خندیدن
 از
چشمان لعل آسای خود
اشک می بارند.
 
سمن بویان و پری رویان
با
نظر 
بر
صورتم
راز پنهان در دلم
را
می خوانند.
 
 ۵
ز  چشمم لعل رمانی  چو می‌خندند  می‌بارند
 
ز
 رویم 
راز پنهانی  چو می‌بینند  می‌خوانند
 
خواجه
در
این بیت غزل
دیالک تیک خنده و گریه
را
از
سویی
و
دیالک تیک صورت و سر (راز)
را
دیالک تیک صورت عیان و راز نهان
را
توسعه می دهد.
 
این غزل خواجه
بهترین اثر ادبی
برای
تمرین و تعلیم و تعلم دیالک تیک
است.
 
شاهکار بی بدیلی
است.
 
ادامه دارد.
 

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر