۱۳۹۵ مرداد ۶, چهارشنبه

دایرة المعارف فلسفه بورژوائی واپسین (429)


پروفسور دکتر هورست هولتسر
فصل هشتم
علوم اجتماعی / جامعه شناسی
برگردان شین میم شین

بخش هفتم
توسعه جامعه شناسی بورژوائی
در کشورهای مختلف سرمایه داری:

قسمت چهارم
جامعه شناسی در المان

پیشکش به
کاظم انصاری

15
·        این تقبل جامعه شناسی امریکائی از سوی جامعه شناسان آلمان غربی به دو دلیل زیر صورت می گیرد:  

الف
·        دلیل اول آن وابستگی آلمان غربی به دکترین ایالات متحده امریکا ست:

1
·        آلمان غربی نه فقط کورس اقتصادی و سیاسی امریکا را تقبل می کند
·        (فولبرت، «نظری بر تاریخ آلمان غربی»، 1983، ص 8)  

2
·        بلکه «راه علوم اجتماعی» امریکائی مفید قلمداد شده در امریکا را هم تقبل می کند.    

ب
·        ثانیا به این دلیل که جامعه شناسان آلمان غربی تشنه «تجدید تربیت» اند که با شعار اصلی جامعه شناسی امریکا دمساز است:
·        «دموکراسی به اضافه علوم اجتماعی، ضامن ارکان و اهداف دموکراسی است.»  
·        (تنبروک، «جامعه شناسی آلمان در بافت بین المللی» در لوشن، دفتر ویژه شماره 21 «مجله جامعه شناسی و روانشناسی اجتماعی کلن» (1979)، ص 88) 

16
·        به همین دلیل، در بازتاسیس انجمن جامعه شناسی آلمان کل مرحله رستاوراسیون جامعه شناسی بورژوائی آلمان و مسائل متعاقب آن حی و حاضر اند.
·        بی آنکه کسی راجع به دلایل و نتایج نهائی این «نگرش سوسیولوژیکی» سؤالی کرده باشد.  

17
·        این نوسان ناگهانی به سوی جامعه شناسی مبتنی بر «آزادی و دموکراسی» امریکا و نتیجتا به مقام سازمانی ـ فنی و مشروعیت آن که جامعه شناسی آلمان غربی آتی ضمنا در نظام اجتماعی «نوین» حفظ خواهد کرد، البته زمانی می توانست به طرز مؤثری جامه عمل پوشد که قبلا برخی از مخالفت ها کاهش یابند.   

18
·        چهار نیرو در مقابل خطر وارد کردن جامعه شناسی دانش تجربی ـ علمی و تئوری علم نئو پوزیتیویستی و انتقادی ـ راسیونالیستی هادی آن دست به مقاومت زده اند:

الف

آرنولد گلن (1904 ـ 1976) 
جامعه شناس و فیلسوف آلمانی
نماینده آنتروپولوژی فلسفی
همراه با هلموت پلسنر و ماکس شلر
حریف آدورنو از موضع محافظه کاری

·        جامعه شناسی بیولوژیستی ـ آنتروپولوژیستی که قبل از همه توسط ارنولد گلن نمایندگی می شود.

ب
·        جامعه شناسی فرهنگپسیمیستی ـ تمدنستیز که توسط فرایر و الف. وبر (1868 ـ 1958) نمایندگی می شوند.    

پ

هلموت شلسکی (1912 ـ 1984)
جامعه شناس آلمانی

·        جامعه شناسی نئو ترانسندنتال به نمایندگی شلسکی    

پ

·        مکتب فرانکفورت تحت ریاست آدورنو هورکهایمر که از سال 1949 در انستیتوی جامعه پژوهی بازتشکیل شده ی فرانکفورت در سمت استاد دانشگاه فعال بوده اند.  

19
·        هدف و آماج فرایر، گلن، شلسکی و الف وبر، ترویج جهان بینی و جامعه بینی کنسرواتیو (ضد انقلابی) و فرمالیستی ـ سوبژکتیو بوده است.
·        آثار اینها بخشا حتی در سال 1939 (در دوره سیطره ناسیونال ـ سوسیالیسم در آلمان) انتشار یافته اند.      

20

·        مکتب فرانکفورت در آثار زیر، ساینتیسم (علمگرائی) «پوزیتیو» جامعه شناسی امریکا را و تأیید کاپیتالیسم توسط آن را به چالش می کشد: 

الف
·        آدورنو و هورکهایمر، «دیالک تیک روشنگری» (1948)   

ب
·        هورکهایمر، «تئوری سنتی و تئوری انتقادی» (1937)   

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر