سیری در شعری از دکتر زهرا رهنورد (1)

تحلیلی از  
شین میم شین 

با سپاس از
وی ویان

گرگ ها خوب بدانند

(علی عسگری موسوی)

دکتر زهرا رهنورد 

گرگ ها خوب بدانند، در این ایل غریب
گر پدر مرد، تفنگ پدری هست، هنوز 

گرچه مردان قبیله همگی کشته شدند
توی گهواره ی چوبی پسری هست، هنوز

آب اگر نیست نترسید، که در قافله مان
دل دریایی و چشمان تری هست، هنوز

عین

شعر حیوان ستیز، ضد زن و دول سالارانه است.

احسان

هرجا کلمه مرد بیاد، معنی اش زن ستیزی نیست.

هرجا اسم حیوانی هم بیاد، معنی حیوان ستیزی نیست.

 بلکه هرچیزی نماد یک چیزی است.

وقتی شما می گی کبوتر نماد صلح است،

این به این معنی نیست که کلاغ بد است.

عین

زبان پایه اندیشه است.

این شعر عناصر فرهنگ عقب مانده قبیله ‌ای رو ستوده.

گرگ نماد بد طینتیه

(دشمن قبیله اس و حقشه که با برنوی پدر قبیله منقرض بشه)

 توی گهواره پسر هست،

برای دخترها نقشی جز در پستو با چشم تر قابل پذیرش نیست.

 آه، خیلی شعر واپسگرایانه ایه.

احسان

در شعر می شه از عناصر فرهنگی استفاده کرد،

برای اینکه امروز برابری طلب هستیم

نمی شه تاریخ رو نابود کرد.

عین

کی خواسته تاریخ رو نابود کنه؟

بله، شاعر بنا بر خط فکری اش

 از عناصر فرهنگی استفاده میکنه

و همینطور مخاطب هم بنا بر خط فکری اش،

شعری رو ستایش میکنه یا برعکس.

احسان

نه دوست عزیز،

برداشت ها از یک شعر می تونه متفاوت باشه.

 برداشت من از این شعر مبارزه در برابر ظالم است

که با اعدام و سرکوب تلاش به سرکوب جامعه کرده

ولی هنوز چراغ مبارزه روشن است

پایان

1

گرگ ها خوب بدانند

·        این عنوان شعر دکتر زهرا رهنورد است.

·        این اولین مطلبی است که ما از او می خوانیم.

·        مخاطب این شعر، گرگ ها هستند.

·        چرا گرگ ها؟

·        منظور شاعر از گرگ ها چیست؟

2

گرگ ها خوب بدانند

·        گرگ یکی از مقولات اصلی در فلسفه اجتماعی سعدی است:

نیاید به نزدیک دانا، پسند

شبان خفته و گرگ در گوسفند

برو پاس درویش محتاج، دار

که شاه از رعیت بود تاجدار

میازار عامی به یک خردله

که سلطان شبان است و عامی گله

چو پرخاش بینند و بیداد از او

شبان نیست، گرگ است، فریاد از او

·        معنی تحت اللفظی:

·        اینکه شبان بخوابد و گرگ به گله زند، از نقطه نظر دانایان، کار پسندیده ای نیست.

·        برو و از فقرا حمایت کن.

·        برای اینکه شاه تاج خود را مدیون فقرا ست.

·        توده را آزار مده.

·        برای اینکه شاه شبان است و توده گله گوسفند.

·        اگر از شاه به توده ستم رسد، چنین شاهی شبان نیست.

·        گرگ است.

·        داد از این گرگ شبان نما.

3

گرگ ها خوب بدانند

·        زهرا رهنورد اما گرگ را جمع می بندد.

·        سعدی هم در تئوری اجتماعی دیگری گرگ را جمع می بندد.

·        منظور سعدی در تئوری اجتماعی دیگر، نه خود شاه، بلکه مأمورین و عمال دربار است که مجری فرامین شاه و یا خان  اند.

·        مثلا اموال تاجری را چپاول می کنند.

·        دار و ندار بقالی را غارت می کنند.

·        به جمع آوری بهره مالکانه از رعایا به وقت خرمن می پردازند.

4

گرگ ها خوب بدانند

·        گرگ ها در این تئوری اجتماعی سعدی، همان «اطرافیان شاه» اند که بر خلاف خود او، از اشرار اند.

·        ترفند ایده ئولوژیکی سعدی تطهیر سلاطین و خوانین از طریق تخریب گرگ ها ست.

·        سعدی عین خیالش حتی نیست که گرگ ها مأمور اند و معذور.

·        سعدی ولی اهل رادیکالیته نیست.

·        شاه را به آب زمزم می شوید و مامورین شاه را می کوبد.

·        ضمنا چپ نمائی می کند.

·        خود را هودار توده جا می زند.

5

گرگ ها خوب بدانند

·        این ترفند ایده ئولوژیکی ـ استراتژیکی سعدی، در همه جوامع جهان ـ خواه امپریالیستی و خواه سوسیالیستی ـ تکمیل شده و رواج بی چون و چرا دارد.

·        برای خر کردن توده، هر از گاهی یکی از گرگ ها را افشا می کنند و رسوا می سازند.

·        تا نشان دهند که نظام اجتماعی همه آحاد ملت را به یک چشم می بیند و نه به دو چشم.

·        منظور زهرا رهنورد احتمالا ارتش، ژاندارمری و مامورین سازمان امنیت شاه بوده است.

·        شاه که خودش کسی را شکنجه نمی کرد و نمی کشت.

·        انجام کار های کثیف به عهده مامورین شاه بود.

6

گرگ ها خوب بدانند

·        اگر منظور دکتر زهرا رهنورد، از گرگ ها، مامورین شاه باشد، باید از خود پرسید:

·        چرا و به چه دلیل؟

ادامه دارد.