۱۴۰۳ مهر ۳, سه‌شنبه

درنگی در شعری از احسان طبری تحت عنوان «زمین» (۲)

احسان طبری

(۱۲۹۵ ـ ۱۳۶۸)

(۷۳ سال)

فیلسوف، نویسنده، شاعر، نظریه‌پرداز برجستهٔ مارکسیسم-لنینیسم، ایدئولوگ و عضو کمیتهٔ مرکزی و هیئت سیاسی حزب توده ایران

ویکی پیدیا

درنگی

از

شین میم شین

شعری از فیلسوف فرزانه احسان طبری

آذر فراهانی


طبری
زمین که گورگاه و زادگاه زندگان
سرشت گاه بودنی است،
چو اژدهای جادویی
ز ژرف نای خود بر آورد بساط نقض (؟) خرمی

معنی تحت اللفظی:

زمین

 زادگاه و گورگاه موجودات است.

زمین 

محل تجسم (جسمیت یابی) حیات است.

زمین 

بسان اژدهایی جادویی

از اعماق خود بساط نغز (ونه نقض) شادابی را پدید می آورد.

 

این شعر احسان طبری

در وصف هنری ـ استه تیکی کره زمین است.

طبری
زمین که گورگاه و زادگاه زندگان

 
احسان طبری

زمین را دیالک تیکی از زادگاه و گورگاه تصور و تصویر می کند.

واژه گورگاه به احتمال قوی از خود احسان طبری است 

که به نوبه خودخیلی زیبا ست.

یکی از خدمات فرهنگی احسان طبری، 

واژه سازی بوده است.

 

البته گورگاه زندگان معنی طنزآمیزی دارد که احتمالا منظور احسان طبری نبوده است.

گورگاه زندگان 

می تواند به معنی محل زنده به گورسازیموجودات و به ویژه فرزانگان توده  تفسیر شود.

 

این شعر احسان طبری اما طنزآمیز نیست تا چنین تفسیری از ان به عمل آید.  

 

 طبری

 زمین سرشت گاه بودنی است،

واژه سرشتگاه را طبری احتمالا تحت تأثیر کریم و خواجه شیراز و خیام نیشابور ساخته است:

جبرئیل

از سرشتن آب و خاک، تندیس آدم و حوا را می سازد. 

کریم

گل آدم بسرشتند و به پیمانه زدند.

حافظ

من هیچ ندانم که مرا آن‌که سرشت

از اهل بهشت کرد یا دوزخ زشت

جامی و بتی و بربطی بر لب کشت

این هرسه مرا نقد و تو را نسیه بهشت

خیام

 

شرشتگاه بودنی تلقی کردن زمین به معنی  کارگاه کوزه گری و خشت زنی و غیره تصور و تصویر کردن حیات است.

در این جمله طبری

ترکیب عناصر مختلف و تشکیل نعمات مادی تبیین می یابد.

این تصور و تصویر طبری

هم رئالیستی است و هم راسیونالیستی.

حیات و نعمات

واقعا هم از ترکیب عناصر شیمیایی مختلف تشکیل یافته اند.

اصولا و اساسا

 بین ارگانیسم های (اندام های) موجودات نباتی و جانوری و بشری و در و دیوار 

تفاوت ماهوی وجود ندارد.

اساس و بنیاد همه چیز هستی

 اتم ها و یا عناصر شیمیایی اند و بس. 


طبری
زمین 

چو اژدهای جادویی
ز ژرف نای خود بر آورد بساط نغز خرمی

 

زمین  اژدهای جادویی آسا از اعماق خود بساط صفا و  شادابی و خرمی را پدید می آورد.

منظور طبری رویش نباتات است.

طبری در این جمله این شعر

به زمین سوبژکتیویته (فاعلیت) اعطا می کند:

زمین بسان اژدهایی جادویی

به عوض شعله های آتش، نعمات مادی و فکری پدید می آورد.

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر