۱۴۰۲ آبان ۲۸, یکشنبه

فرهنگ مفاهیم فلسفی (ت) تله ئولوژی (هدف گزاری، تعیین هدف) (۸)

 

 پروفسور دکتر گونتر کروبر

پروفسور دکتر یوهانا شرام

برگردان

شین میم شین

 

۱۰

تله ئولوژی و فلسفه ماتریالیستی

ادامه 


تله ئولوژی و ولتر

 

ولتر

 (۱۶۹۴ ـ ۱۷۷۸)

از متنفذترین مؤلفین روشنگری فرانسه

در فرانسه، قرن هجدهم را «قرن ولتر» می نامند.

از منتقدین سرسخت استبداد، حاکمیت فئودالی و انحصار جهان بینانه کلیسای کاتولیک.

از تدارک بینندگان فکری برجسته انقلاب فرانسه

حربه او در دفاع از اندیشه های خویش عبارت بود از:

استیل بیان عامه فهم،

طنز و طعنه و ریشخند

 

·    ولتر بی پایه بودن «هارمونی از قبل تثبیت شده» لایب نیتس را نشان می دهد.

 

۱

·    ماتریالیسم مکانیکی اما در مقابل تله ئولوژی تنها می تواند دترمینیسم مکانیکی خود را قرار دهد.

 

·    مراجعه کنید به دترمینیسم و ایندترمینیسم  


تعین گرایی

(دترمینیسم)

 

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/13041

 

پایان

تعین ستیزی

(ایندترمینیسم)

 

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/13036

 

پایان

 

ایندترمینیسم

(ضد دترمینیسم)

 

۱

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/11287

 

۲

 http://mimhadgarie.blogfa.com/post/11294

 

پایان

 

۲

·    ماتریالیسم مکانیکی نمی تواند حوادث بغرنج در عرصه ارگانیکی (آلی) را همه جانبه توضیح دهد و بطلان قطعی طرز تفکر فینالیستی (غائیت گرائی) را نشان دهد.

 

۳

·    سطح توسعه  علوم طبیعی در آن زمان نیز توضیح علی (علتی ـ معلولی) رفتار هدفخوان ارگانیسم ها را ایجاب نمی کند.

 

۴

·    اما به قول کلاسیک های مارکسیسم، «فلسفه آن دوره می تواند مفتخر باشد که علیرغم سطح نازل طبیعت شنای (شناخت طبیعت)، راه گم نمی کند و از اسپینوزا تا ماتریالیست های گرانقدر فرانسوی، بر توضیح جهان بر بنیان خود جهان پافشاری می کند و توضیح جزء به جزء آن را به علوم طبیعی آینده واگذار می کند.»

·    (مارکس و انگلس، «کلیات»، جلد ۲۰، ص ۳۱۵)

 

تله ئولوژی و داروین

 

چارلز داروین

(۱۸۰۹ ـ ۱۸۸۲)

طبیعت پژوه انگلیسی

نظریه پرداز بزرگ در زمینه تئوری تکامل

 

۱

·    گام تعیین کننده در غلبه بر تله ئولوژی را در علوم طبیعی، داروین برمی دارد.

 

۲

·    داروین به طور اصولی نشان می دهد که چرا رفتار بیولوژیکی هدفخوان بدون هدفگذار (خدا و غیره) امکان پذیر است.

 

۳

·    او با اتکا بر کوهی از مدارک واقعی ثابت می کند که هدفخوانی رفتار ارگانیسم ها و ساختار و فونکسیون اعضای آنها نتیجه یک انتخاب طبیعی است.

 

(اگر داروین از دیالک تیک ماتریالیستی خبر می داشت،

این مسئله را بهتر می توانست توضیح دهد:

دیالک تیک های دیالک تیک ماتریالیستی

بهترین یار و یاور متدیکی علوم مختلف اند:

مثال:

هر ساختاری با فونکسیون معینی در پیوند ناگسستنی و تنگاتنگی است:

دیالک تیک سیستم ـ ساختار ـ فونکسیون.

مثلا

ساختار قابلمه با فونکسیون پخت و پز

ساختار جارو با فونکسیون رفت و روب

ساختار چرخ خیاطی با فونکسیون دوخت و دوز.

مثال:

دیالک تیک  عنصر ـ ساختار ـ سیستم

از نحوه پیوند مثلا اتم های سیلیسیوم، یعنی از ساختار عناصر مربوطه،

سیستم های متفاوتی از قبیل فنجان، نعلبکی، قوری، کاسه، بشقاب و غیره تشکیل می یابند.

اگر همه اینها را خرد کنند، به اتم های عنصر سیلیسیوم می رسند.

مترجم)

 

۴

·    بنابرین، هدفخوانی ارگانیکی از آغاز نبوده و مطلق نیست، بلکه به طور تاریخی پدید آمده و خصلت نسبی دارد.

 

۵

·    نسبیت هدفخوانی تطبیق موجودات با محیط زیست خود نه فقط به این دلیل است که آن هرگز نمی تواند مطلقا کامل صورت گیرد، بلکه در این حقیقت امر دیده می شود که در طبیعت علاوه بر تغییرات عمدتا هدفخوان، تغییرات هدف ستیز نیز صورت می گیرند که برای توسعه  ارگانیسم ها زیانبارند.

·    (دیس تله ئولوژی ها)

 

۶

·    اگر داروین پدیده هدفخوانی را ناشی از انتخاب طبیعی می داند و برای تغییرات تصادفی ارگانیسم ها اهمیت نسبتا بزرگی قائل می شود، اما هنوز توضیح عمیقتر علل ارگانیکی هدفخوانی که خصلت قانونمند آن را تعیین می کنند، همچنان بی پاسخ باقی می ماند.

 

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر