فرهنگ مفاهیم فلسفی (ت) تله ئولوژی (هدف گزاری، تعیین هدف) (۷)

 

 پروفسور دکتر گونتر کروبر

پروفسور دکتر یوهانا شرام

برگردان

شین میم شین

 

۱۰

تله ئولوژی و فلسفه ماتریالیستی

 

·    فلسفه ماتریالیستی توضیح تله ئولوژیکی جهان را همواره رد کرده و به جستجوی پیوندهای عینی در طبیعت پرداخته است.

 

تله ئولوژی و دموکریت

 

·    بدین طریق بود که دموکریت در مقابل «علت غائی» تله ئولوژیکی، علیت را به مثابه تنها راه توضیح طبیعت مطرح می کند.

 

·    مراجعه کنید به اصل علیت (علت و معلول)  

 

اصل علیت

 

http://mimhadgarie.blogfa.com/post/8401

 

پایان

 

تله ئولوژی و اپیکور و لوکرتس

 

·    اپیکور، لوکرتس و دیگر فلاسفه ماتریالیست در نظریات ضد تله ئولوژیکی خویش به دموکریت می پیوندند.

 

۱۱

تله ئولوژی و ماتریالیسم مکانیکی

 

·    ماتریالیسم مکانیکی قرن ۱۷ و ۱۸ میلادی با تکیه بر دستاوردهای علوم طبیعی، طرز نگرش تله ئولوژیکی را قاطعانه رد می کند.

 

تله ئولوژی و کوپرنیک

  

·    کوپرنیک جهانتصویر زمین ـ مرکزی (ژئوسانتریسم) تئولوژی را در هم می شکند و پیدایش حرکت زمین را به طور طبیعی توضیح می دهد.

 

تله ئولوژی و گالیله و غیره

 

·    گالیله، دکارت، بیکن، لومونوسف، اویلر، لاپلاس، ولف و دیگران با توسعه علوم طبیعی، سهم تعیین کننده ای در غلبه بر طبیعت نگری تله ئولوژیکی ادا می کنند و به بررسی اشتراط علی پدیده های طبیعی می پردازند.

 

تله ئولوژی و اسپینوزا

 

·    اسپینوزا مؤکدا خاطر نشان می شود که تله ئولوژی بر آنتروپومورفیسم، بر انتقال اصول کردوکار انسانی بر موجود روحی هدفگذار متکی است.

 

تله ئولوژی و هولباخ

 

پل هنری تیری د هولباخ

(۱۷۲۳ـ ۱۷۸۹)

از متفکران رادیکال قرن هجدهم

از همکاران دید رو و دآلمبر

 از مؤلفین دایرة المعارف (۳۵ جلدی)

آته ئیست

دترمینیست

 ماتریالیست

 

·    هولباخ نیز به همان سان به استدلال مخالفت خود با تله ئولوژی می پردازد.

 

ادامه دارد.