نظریه (تئوری) (۱)

 

گئورگ کلاوس

(۱۹۱۲ ـ ۱۹۷۴)  

استاد دانشگاه، فیلسوف و شطرنجباز آلمانی
عضور حزب کمونیست آلمان
دو سال زندان نورنبرگ و سه سال اردوگاه داخائو
رئیس بخش فلسفه در آکادمی علوم آلمان دموکراتیک
متخصص سیبرنتیک

 پروفسور دکتر گئورگ کلاوس

برگردان

 شین میم شین

۱

·      تئوری عبارت است از مجموعه احکام و قوانین بطور سیستماتیک منظم گشته راجع به عرصه واقعیت عینی و یا راجع به عرصه شعور.

۲

·      مهمترین اجزای هر تئوری را قوانین تدوین شده در آن تشکیل می دهند.

·      قوانینی که به عرصه مورد نظرمربوط می شوند.

۳

·      تئوری، علاوه بر این، می تواند شامل احکامی هم باشد، که به واقعیات امور تجربی منفرد مربوط می شوند.

۴

·       مفهوم تئوری را نباید با مفهوم علم یکی گرفت.

۵

·       اغلب علوم نه تنها متشکل از بخش های منظم اند، که بحق تئوری نامیده می شوند، بلکه همچنین حاوی دانش ماقبل تئوریکی نیز هستند.

۶

·      علم، علاوه بر این، حاوی بخش های متدئولوژیکی، بخش های مقدماتی در باره کردوکار عملی، دستور العمل هائی برای اجرای آزمایشات، مشاهدات و غیره است.

۷

·      در اصول ریاضی و در عرصه های معین فیزیک نظری دو بخش کاملا مجزای علم خودنمائی می کنند:

الف

·       بخش مربوط به خود تئوری

ب

·       بخش مربوط به قوانین متدئولوژیکی.

۸

·      هر تئوری هر قدر هم انتزاعی و مجرد باشد، بالاخره محصول کردوکار اجتماعی انسان ها ست.

۹

·       تئوری باید ـ از این رو ـ حاوی احکام و قوانین قابل عینیت بخشی (عینی کردن) باشد.

یعنی باید حاوی احکام و قوانینی باشد که بتوان آنها را در قالب فرمول های زبانی ریخت و برای عموم قابل فهم نمود.

۱۰

هر تئوری علمی، هم حاوی فونکسیون توضیحی است و هم حاوی فونکسیون آینده نگری (پیش بینی، پیشگوئی)

۱۱

·       تئوری باید هم قادر به توضیح واقعیات اموری باشد که مربوط به عرصه خاص آنند و هم قادر به پیشگوئی حقایق جدید و ناشناخته باشد.

۱۲

·      کارآئی هر تئوری بسته به چند و چون انجام این دو فونکسیون است.

۱۳

·       تئوری باید برای انجام این دو فونکسیون، در وهله اول به قوانین عام خود متکی باشد.

۱۴

·       فونکسیون های توضیحی و پیشگوئی هر تئوری علمی، صرفنظر از نقش متفاوت آن در روند شناخت و کردوکارعملی انسانها،  در وحدت ناگسستنی با هم قرار دارند.

·      زیرا توضیح جهان و تغییر عملی آن بر مبنای پیشگوئی های علمی، کردوکار عملی و هدفمند انسانی و روند شناخت را نمی توان از هم جدا کرد.

ادامه دارد.