۱۳۹۷ فروردین ۱۶, پنجشنبه

خرد ـ انسان ـ تاریخ (۴۶)

ایمانوئل کانت
(۱۷۲۴ـ ۱۸۰۴)
برجسته ترین نماینده فلسفه کلاسیک آلمان
اثر او تحت عنوان «انتقاد از عقل محض»
 نقطه عطفی در تاریخ فلسفه و آغاز فلسفه مدرن محسوب می شود.
کانت در زمینه های زیر
دورنمای فراگیر نوینی
به روی فلسفه گشوده است:
اتیک
(نقد عقل عملی)
استه تیک
(نقد قوه قضاوت)
مذهبفلسفه
حقوقفلسفه
تاریخفلسفه



پروفسور دکتر مانفرد بور
برگردان
شین میم شین

فصل پنجم
آثار ایمانوئل کانت
تا
 سال ۱۷۶۸

۱
·      مشخصه دوره اول فعالیت های فکری کانت، که در برگیرنده آثار او تا سال ۱۷۶۸ است، بررسی انتقادی مواد فکری موجود در آن زمان است. 

۲
·      کانت، در این دوره به چالش با تئوری های علم الاشیایی و فلسفی زمان خود مبادرت می ورزد که در تز دکترایش تحت عنوان «راجع به فرم جهان معنا و فهم و دلایل آن» (۱۷۷۰) مطرح می شوند و بعد مفصلا در اثر او تحت عنوان «نقد خرد محض» (۱۷۸۱) اعلام می گردند. 

۳
·      نوشتجات کانت تا سال ۱۷۶۸، اما روی هم رفته هم برای توسعه فلسفی بعدی خود کانت و هم از نقطه نظر تاریخ فلسفه و تاریخ علم حاوی اهمیت مستقلی اند. 

۴
·      کانت در این نوشتجات به معارف فلسفی و علم الاشیایی دست می یابد که ارزش شان کمتر از ارزش سه نقد او (نقد خرد محض، نقد عقل عملی، نقد قوه قضاوت) نبوده است.

بخش اول

۱
·      اولین نوشته کانت در سال ۱۷۴۷ منتشر می شود. 

۲
·      کانت در آن زمان، تحصیلات دانشگاهی اش را تازه به پایان رسانده بود و ۲۳ سال بیشتر نداشت.   

۳
·      عنوان این نوشته کانت به شرح زیر بود:
·      «افکاری راجع به تخمین  قوای زنده و ارزیابی دلایلی که آقای لایب نیتس و دیگر نمایندگان مکانیک در این مرافعه به خدمت گرفته اند و ضمنا ملاحظات چندی از سابق که به قوه اجسام به طور کلی مربوط می شوند.» 

۴
·      کانت با این نوشته وارد بحثی در زمینه محاسبه نیرو می شود که دکارت و لایب نیتس و شاگردان شان نقطه نظرات متضادی عرضه کرده بودند.  

الف
·      دکارت و شاگردانش می خواستند نیرو را بنا بر سرعت به توان یک محاسبه کنند:
·      جرم ضربدر سرعت

(m • v)

ب
·       لایب نیتس و شاگردانش اما بر عکس، می خواستند نیرو را بنا بر سرعت به توان ۲  محاسبه کنند:
·      جرم ضربدر سرعت به توان ۲ (مربع سرعت)

(m • v۲)

۵
·      راه حل پیشنهادی کانت برای ختم مرافعه میان دکارت و لایب نیتس، هم ساده بود و هم غلط:

الف
·      کانت، فرمول دکارت را برای محاسبه نیروی مرده درست می دانست    

ب
·      و فرمول لایب نیتس را برای محسابه نیروی زنده درست می دانست.

۶


ژان باتیست 
(معروف به دآلمبر)
 (۱۷۱۷ ـ ۱۷۸۳)
فیلسوف روشنگری فرانسه
ریاضی دان
 فیزیک دان
از مؤلفین دایرة المعارف ۳۸ جلدی فرانسه

·      کانت، بی تردید از خود انجام کاری را انتظار داشت که از توانش خارج بود.
·      بگذریم از اینکه د آلامبر، چهار سال قبل، یعنی در سال ۱۷۴۳ راه حل درست مسئله را با فرمول زیر عرضه کرده بود: 

 ۲: (m • v۲)  

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر