میرزا علی معجز
(1252 ـ 1313)
(1873 ـ 1934)
رسول پیگیر هومانیسم، رنسانس و روشنگری
ویرایش، ترجمه و تحلیل از
میمحا نجار
بیلمه دیم
(کلیات میرزا علی معجز صفحه 25)
جرم یازدهم
«حاجی
داداش، سالما اوزون زحمته!
ویر او
پولی، ملت بی دولته!
به حاجی، من اگر گفتم به جای حج رفتن
خرج حج را صرف کن از بهر مسکینان
·
جرم بعدی شاعر روشنگری، همان جرم
دفاع از هومانیسم و همبستگی است.
1
·
این بار به جای مشهدی که قصد زیارت
مشهد مطهر را داشت، حاجی است که به مکه رفتن می خواهد.
2
·
معجز می خواهد که خرج حج میان
بی چیزان همبود تقسیم شود.
3
برتولت برشت (1898 ـ 1956)
شاعر و نمایشنامه نویس مهم قرن بیستم
بنیانگذار تئاتر دیالک تیکی
لئو کوفلر برتولت برشت را
جانشین بلافصل مارکس می نامد.
·
چند دهه بعد، روشنگری طراز نوین، به نام برتولت
برشت، در «تندیس گچی قفقازی» همین ایده معجز را مو به مو تکرار خواهد کرد:
·
به جای ساختن مجسمه ای برای لنین، بهتر است که هزینه آن برای خشکاندن مرداب و ریشه
کن کردن مالاریا صرف شود.
4
·
گاهی انسان های بسیار بسیار دور از
هم، به همدیگر نزدیکترند، تا همسایگان دیوار به دیوارشان.
5
·
قرابت میرزا علی معجز و برتولت برشت نیز از این گونه است.
6
·
ای کاش جهان دیگری وجود می داشت،
تا خوبان جاودانه شوند و یکی شوند.
جرم دوازدهم
کافیر
اگر بورج ویره ملته
بند
اولار ایرانه»، دیدیم، بیلمه دیم.
اگر گفتم که گر ملت ز کافر وام بستاند،
به کافر نوکر و وابسته می گردد، غلط کردم.
1
·
جامعه فاقد همبستگی ـ
ناچار ـ به بیگانه پناه می برد و اخذ وام از بیگانه به نوکری و وابستگی ملی منتهی می شود و معجز
ستایشگر آزادی و استقلال و دشمن وابستگی است.
2
·
خرد همیشه دست در دست و شانه به شانه با خودمختاری می رود، خردستیزی و
وابستگی نیز به همین سان.
3
·
هدف از اشاعه خرد و خردگرائی ضمنا به معنی
اشاعه خود اندیشی و خود مختاری است.
4
·
به همان سان که هدف از اشاعه خرد ستیزی ضمنا
به نیت تحقیر خودمختاری و توجیه وابستگی است.
5
·
در همین بیت شعر معجز،
شعار سربلندی ملی، استقلال، آزادی و حق تعیین سرنوشت
فردی و ملی تبیین می یابد.
6
·
معجز مبارز ضد استبدادی و ضد استعماری است.
7
·
شرم مان باد، اگر به راه او ادامه ندهیم و به نوکری این
و آن تن در دهیم.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر