روشنگری (32)

پروفسور دکتر وینفرید شرودر

پروفسور دکتر کارل هاینتس بارک

برگردان شین میم شین

4

روشنگری آلمان

 ادامه

29

·        کسانی که اولین گام ها را در روشنگری آلمان، در راستای تئوری شناخت سنسوئالیستی (حسگرایی) برداشتند، بشرح زیر بوده اند:

·        رودیگر (1673 ـ 1731) ، پزشک و پروفسور و شاگردان او:

الف

·        مولر (1684 ـ 1761)

ب

·        هوفمن (1707 ـ 1741)

ت

·        و قبل از همه، کروزیوس (1715 ـ 1775)

30

·        شاگردان و پیروان ولف در سال 1750 میلادی به سه دسته تقسیم می شوند.

31

·        تعالیم آزاد اندیشان انگلیسی و روشنگران فرانسوی از سال 1740 به بعد در آلمان بشدت رواج می یابند.

الف

 هرمان ساموئل رایماروس (1694 ـ 1768)

پروفسور زبان های شرقی، نماینده دئیسم 

و از منتقدان انجیل

·        در رأس دسته اول رایماروس (1694 ـ 1768)، قرار داشته که پروفسور زبان های شرقی در هامبورگ بوده و علنا به هواداری از دئیسم می پرداخته و مذهب وحی را رد می کرده است.

·        مراجعه کنید به دئیسم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

·        رایماروس اثر اصلی خود را اندکی قبل از رحلتش تألیف می کند.

·        این اثر توسط لسینگ تحت عنوان اثر ناتمام ولف باتلر انتشار می یابد.

ب

·        دسته دوم را راسیونالیست های انگلیسی تشکیل می دادند که مدافع مذهب طبیعت و مذهب عقل بودند ولی کماکان به مذهب وحی اعتقاد داشتند.

·        مراجعه کنید به  مذهب عقل در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

·        بنظر آنان هر آنچه که در تعالیم کلیسائی با مطالبات و نظرات مذهب عقلی منطبق نباشد، انحرافی است که بعدها بطور خودسرانه برای عوامفریبی اختراع شده و باید باطل شمرده شود.

·        افراد زیر وابسته به این دسته بوده اند:

1

·        ساک (1703 ـ 1786)

2

·        اشپالدینگ (1714 ـ 1804)

3

·        یروزالم (1709 ـ 1789)

ت

·        دسته سوم عمدتا به تعالیم کلیسائی لوتر وفادار مانده بود و از افراد زیر تشکیل می یافت:

1

·        زیگموند باوم گارتن (1701 ـ 1757)

2

·        ارنستی (1707 ـ 1781)

3

·        میشائلیس (1717 ـ 1791)

32

·        همان اهمیتی که کریستیان ولف برای فلسفه آلمان داشته، همان اهیمت را شاگرد او بنام گوتشد (1700 ـ 1766) برای شعر آلمانی داشته است.

33

·        گوتشد طرفدار کلاسیسیسم فرانسه و بوالو بود.

34

·        اثر او تحت عنوان «تلاشی در جهت هنر شعری انتقادی آلمان» در سال 1730 منتشر می شود.

35

·        با انتشار کتاب الکساندر باوم گارتن (1714 ـ 1762) تحت عنوان «استه تیک» (زیبائی شناسی) (1750)، استه تیک  در آلمان به یک رشته علمی در «دایرة المعارف علوم ولف» مبدل می شود.

36

·        شاگرد باوم گارتن بنام گئورگ فریدریش مایر(1718 ـ 1777)، طرفدار سنسوئالیسم (حسگرائی) جان لاک بود و در صدد انفجار قیود مکتب ولف بر آمده بود.

ادامه دارد.