ویرایش و تحلیل
از
فریدون ابراهیمی
﴿اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ ۚ لَا تَأْخُذُهُ
سِنَةٌ وَلَا نَوْمٌ ۚ لَّهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ ۗ
مَن ذَا الَّذِي يَشْفَعُ عِندَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ ۚ يَعْلَمُ مَا بَيْنَ
أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ ۖ وَلَا يُحِيطُونَ بِشَيْءٍ مِّنْ عِلْمِهِ
إِلَّا بِمَا شَاءَ ۚ وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ ۖ
وَلَا يَئُودُهُ حِفْظُهُمَا ۚ وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ﴾
[ البقرة: ۲۵۵]
اللّه
خدايى است كه هيچ خدايى جز او نيست.
زنده و پاينده است.
نه خواب سبك او را فرا مى‌گيرد و نه خواب سنگين.
از آنِ اوست هر چه در آسمانها و زمين است.
چه كسى جز به اذن او، در نزد او شفاعت كند؟
آنچه را كه پيش رو و آنچه را كه پشت سرشان است مى‌داند و به علم او جز آنچه خود خواهد، احاطه نتوانند يافت.
كرسى او آسمانها و زمين را در بر دارد.
نگهدارى آنها، بر او دشوار نيست.
او بلندپايه و بزرگ است.
کریم
در این آیه، به توصیف الله می پردازد:
۱
اللّه
خدايى است كه هيچ خدايى جز او نيست.
فرمول بندی این جمله کریم،
دیالک تیکی ـ هنری ـ ادبی است.
لا اله (خدایی نیست)، الا الله (غیر از الله)
این جمله کریم
مبتنی بر دیالک تیک نفی و اثبات است:
کریم
کلیه خدایان را نخست سلب الهیت (خدایی) می کند.
سپس
وجود الله را اثبات می کند.
نفی کریم
نه نفی مکانیکی، نه نفی نامعین، بلکه نفی دیالک تیکی است، نفی معین است.
۲
زنده و پاينده است.
الله
بر خلاف اصنام و یا بت ها
جزو جمادات نیست.
الله
جزو موجودات است.
الله
نه جزو موجودات زوال یابنده و میرا، بلکه جزو موجودات زوال ناپذیر است.
۳
نه خواب سبك او را
فرا مى‌گيرد و نه خواب سنگين.
مشخصه دیگر الله زنده و پاینده، بیداری مستمر او ست.
اکنون
معلوم می شود که الله نه موجودی معمولی، نه موجودی فانی و میرنده، بلکه موجودی ابدی و همیشه بیدار است.
یعنی
موجودی ماورای طبیعی است.
۴
از آنِ اوست هر چه در آسمانها و زمين است.
کریم
اکنون ثروت الله را برجسته می کند.
هر چه در زمین و آسمان هست، متعلق به الله است.
بدین طریق
ماهیت طبقاتی الله مشخص می شود.
الله
نتیجه تجرید اعضای طبقات حاکمه است و ضد دیالک تیکی توده است.
طبقات حاکمه
هم
مالک کلیه وسایل تولید جامعه بشری اند.
۵
چه كسى جز به اذن او، در نزد او شفاعت كند؟
اکنون نسبیتی وارد شفاعت در روز قیامت می شود:
اگر الله اجازه دهد، کسانی می توانند شفیع روز جزا شوند.
۶
آنچه را كه پيش رو و آنچه را كه
پشت سرشان است مى‌داند و به علم او جز آنچه خود خواهد، احاطه نتوانند
يافت.
الله
به ماضی و مضارع بشر واقف است.
الله
عالم است و بشر به اندازه میل الله می تواند به علم الهی پی ببرد.
این بدان معنی است
که
علم
نه اکتسابی، بلکه اتخاذی و موهبتی است.
۶
كرسى او آسمانها و زمين را در بر دارد.
نگهدارى آنها، بر او دشوار
نيست.
سریر الله
در برگیرنده زمین و اسمان است.
چنین کاری برای الله سنگین نیست.
معلوم نیست که منظور کریم از زمین و آسمانها چیست.
کریم
احتمالا
زمین و آسمان ها را با املاک و مستغلات عوضی گرفته است
که
صاحب و نگهدارنده لازم دارند.
۷
او بلندپايه و بزرگ است.
الله
شبیه امپراطورها ست.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر