شین میم شین
نه اندیشه مادرزاد وجود دارد
و
نه اندیشیدن مادرزادی.
اندیشیدن
را
باید مثل هرعلم،
در روندی دشوار فراگرفت.
شیخ سعدی
(۱۱۸۴ ـ ۱۲۸۳ و یا ۱۲۹۱)
(دکتر حسین رزمجو: بوستان سعدی، ص ۱۱ ـ ۱۵)
۱
مکافات موذی، به مالش مکن
که بیخش بر آورد
باید ز بن
(دکتر حسین رزمجو: بوستان سعدی، ص ۱۱ ـ ۱۵.)
معنی
تحت اللفظی:
وقتی
قصد تنبیه مردم آزاری
را
داری،
او
را
به
لحاظ اقتصادی تنبیه نکن.
بهتر
است که ریشه کنش کنی.
سؤال
سعدی
در
این بیت
شعر،
برای تعیین شیوه برخورد شبان با گرگ،
تئوری فاشیستی ب
را
به خدمت می گیرد و از مفهوم «موذی» استفاده می
کند.
جواب
سعدی
در
این بیت
شعر،
برای تعیین شیوه برخورد شبان با گرگ،
تئوری فاشیستی بنیاد
را
به خدمت می گیرد و از مفهوم «موذی» استفاده می
کند.
۲
مکافات موذی، به مالش مکن
که بیخش بر آورد
باید ز بن
ما تئوری بنیاد
را مستقلا و مفصلا مورد بحث قرار داده ایم.
زمامدار رعیت ستیز به نظر سعدی،
خوی مردم آزار خود
را
از
شکم مادر
با
خود
آورده
است،
مثل افعی
و عقرب و اژدها ست
و
با
او
باید
همان رفتار را کرد که با جانوران موذی می کنند.
۳
مکافات موذی، به مالش مکن
که بیخش بر آورد
باید ز بن
سؤال
سعدی
دیالک تیک مکافات (پ و
ک )
را
به شکل دیالک تیک م و ج بسط و تعمیم می دهد
و
در
مورد گرگ بداندیش خونخوار رعیت ستیز
قطب جان
را
عمده می کند
و
نه
قطب مال
را.
جواب
سعدی
دیالک تیک مکافات (پاداش و کیفر)
را
به شکل دیالک تیک
مال و جان بسط و تعمیم می دهد
و
در
مورد گرگ بداندیش خونخوار رعیت ستیز
قطب جان
را
عمده می کند
و
نه
قطب مال
را.
۴
ما
به
این
دیالک تیک سعدی
بارها وبارها
برخورد می
کنیم:
۵
سعدی
بعدها
در
گلستان
دیالک تیک مکافات
را
به شکل دیالک تیک
مال و گوشمال بسط و تعمیم خواهد داد.
نه هرکس سزاوار
باشد، به مال
یکی مال باید،
یکی گوشمال.
(دکتر حسین رزمجو: بوستان سعدی، ص ۷۷)
معنی تحت اللفظی:
هرکس سزاوار تربیت با مال
نیست.
یکی
سزاوار تربیت با مال است
و
دیگری
سزاوار تربیت با گوشمال.
بعد
در
همان گلستان
همین رهنمود
را
از
قول ملک
در حق راهزنان (نوع دیگری از گرگجماعت) صادر خواهد کرد:
نسل فساد اینان،
منقطع کردن اولی تر است
و
بیخ تبار ایشان بر آوردن،
که
آتش کشتن و اخگر
گذاشتن
و
افعی کشتن و بچه نگاه داشتن،
کار خردمندان
نیست.
(سعدی،
«گلستان»، باب اول، ص ۲۱ ـ ۲۴)
معنی
تحت اللفظی:
بهتر
آن است که نسل گندیده رهزنان قطع شود
و
تبار
آنان ریشه کن شود.
برای
اینکه خاموش ساختن آتش و بی اعتنایی به اخگر
و
کشتن
افعی و بی اعتنایی به بچه افعی
کار
بخردانه ای نیست.
سعدی
از
قول
ملک
حتی
رحم بر کودکان راهزن
را
کاری نامعقول خواهد دانست.
رد پای فکری سعدی
را
در
جنایات اجامر جماران
نمی توان ندید.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر