دایرة المعارف جامعه شناسی مارکسیستی ـ لنینیستی (۶۵۶)

 

پروفسور دکتر 

ولفگانگ ایشهورن
اریش هان
مانفرد پوشمن
روبرت شولتس
هورست تاوبرت 

و دهها تن دیگر
(۱۹۶۹)

برگردان
شین میم شین 

نقش اجتماعی

(رل اجتماعی)

ادامه 

 

۲۶

·    «نقصان در همرنگ و منطبق سازی (ایدنتیفیکاسیون) افراد منفرد با نقش شان»، خود بیانگر سوبژکتیو تعیین کننده هستی بیگانه گشته انسان است که نه، با دعوت او به همرنگ و منطبق سازی هرچه بیشتر، بلکه با تغییر مناسبات جامعتی، با از بین بردن خصلت مبتنی بر نقش بازی عمل می توان فاتحه ای بر آن خواند.

۲۷

·    از این رو، هم اینجا و هم آنجا، بی خبری از اینکه عمل مبتنی بر نقش بازی، نمایانگر کیفیت تاریخی و خاص عمل بشری  و نشانه آسیب شناسانه (سیمپتوم) مناسبات جامعتی مشخص است، خطای خطیری است.

۲۸

·    در سال های اخیر حتی در جامعه شناسی بورژوایی، هر چه بیشتر صداهایی به گوش می رسند که مسئله واقعی را به نام می نامند و نقشتئوری (تئوری نقش) را به مثابه ایده ئولوزی تدافعی بورژوایی قلمداد می کنند.

·    به مثابه ماستمالی قدرت (استتار، پرده پوشی قدرت) طبقه ای قلمداد می کنند که منافعش ایجاب می کند که مناسبات حاکمیتی سنتی را از نو نامگزاری ‍ کند (با نام و عنوان نوینی معرفی می کند) تا مدت اعتبار آنها را تمدید کند.

·    (کلاسنس، «شانزدهمین اجلاس جامعه شناسان آلمان غربی»، آوریل ۱۹۶۸، در فرانکفورت آم. ماین)

۲۹

·    از این خصلت بنیادی نقشتئوری، استنتاجات متدئولوژیکی نشئت می گیرند.

۳۰

·    از این جنبه و جانب ضمنا معلوم می شود که اشتباه بزرگی است، اگر کسی تئوری سوسیولوژیکی عام (عمومی) را اساسا بر مبنای مفاهیم بنیادی ئی استوار سازد که در صدد کنکاش در بعد عمل و رفتار فردی اند، بدون اینکه پیشاپیش، مناسبات جامعتی و قانونمندی های آنها را به مثابه ساختار اصلی واقعیت اجتماعی و موضوع واقعی جامعه شناسی علمی اعلام دارد.

ادامه دارد.