پروفسور دکتر مانفرد بور
برگردان
شین میم شین
فصل هفتم
اعلام فلسفی استقلال انسان
توسط ایمانوئل کانت
فصل هفتم
بخش اول
قسمت ۷
ادامه
۱۰
· مسئله نفوذ فکری در توتالیته (کلیت)، به لحاظ
معرفتی ـ نظری به مسئله سوبژکت ـ اوبژکت می رسد.
۱۱
· این مسئله در فلسفه کانت به صورت مسئله رابطه
پدیده با چیز درخود نمودار می گردد.
۱۲
· موضعی که کانت در حل این مسئله اتخاذ می کند، از
سویی، خصلت سرشار از تناقض و تضاد فلسفه او را و ناپیگیری فلسفه او را نمودار می
سازد.
· فلسفه ای که هم حاوی عناصر ماتریالیستی است و هم
حاوی عناصر ایدئالیستی است.
· ولی در تحلیل نهایی ایدئالیستی است.
· به قول لنین، «خط اصلی فلسفه کانت، آشتی دادن
ماتریالیسم با ایدئالیسم است.
· توافق (کامپرومیس) میان آندو ست.
· گره زدن سمتگیری های متضاد و متفاوت فلسفی با
یکدیگر و تشکیل سیستمی است.»
· (لنین، «مجموعه آثار»، جلد ۱۴، ص ۱۹۵)
۱۳
· اینجا اما، از سوی دیگر، پیگیری تفکر کانت نیز
نمودار می گردد.
· وقتی، جامعه بورژوایی به مثابه توتالیته (کلیت)،
قابل توضیح نباشد، آنگاه خرد، که بورژوازی از نخستین روز به نامش وارد صحنه تاریخ
شده تا به جامعه بورژوایی واقعیت ببخشد، باید در دعاوی اش کوتاه بیاید.
· یعنی به لحاظ معرفتی ـ نظری، توتالیته را به
عنوان چیز درخود غیر قابل شناخت قلمداد کند.
· و کانت ـ اینجا، اگرچه پیگیرتر از پیشینیان خویش است، ولی به نتیجه
دیگری نمی رسد.
۱۴
· در نتیجه، کانت به توسعه تئوری شناخت
آگنوستیسیتی نایل می آید.
۱۵
· اگنوستیسیسم بدین صورت است که او تجزیه و تحلیل
روند شناخت را، با اعلام اینکه «شناخت حاوی دو عنصر ناهمسان است:
· اولا ماده برای شناخت توسط حواس و قابل فرم دادن و تنظیم توسط منبع
درونی نگرش و تفکر محض»
· ثانیا چیز درخود یعنی هر چیز آن سان که هست.
· فقط پدیده (نمود و ظاهر) چیزها قابل شناخت است.
· اما چیز درخود خارج از دسترس شناخت است.
۱۶
· «فهم اپریوری (ماورای تجربی) فراتر از پیشدانی
فرم هر تجربه به طور کلی، کاری از دستش برنمی آید.
· هر آنچه که پدیده نباشد، نمی تواند موضوع تجربه
باشد.
· فهم نمی تواند از چارچوب حسیت پا قراتر نهد.
· چارچوبی که چیزها برای ما در آن وجود دارند»
· (کانت، «نقد خرد محض»، ص ۳۰۳)
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر