پروفسور دکتر گونتر کروبر
برگردان
شین
میم شین
VII
اصل علیت در
فلسفه
بورژوائی واپسین
1
اصل علیت در
مکتب ارنست ماخ
ارنست ماخ
(1838 ـ 1916)
فیزیکدان، فیلسوف و علمتئوریسین اطریشی
از مؤسسین امپیریوکریتیسیسم
از راهگشایان تئوری هیئت و روانشناسی هیئت
1
·
انکار خصلت عینی علیت وجه مشترک ماهوی همه جریانات
طرفدار ایدئالیسم ذهنی در فلسفه بورژوائی بویژه پوزیتیویسم است.
2
·
به نظر ماخ علت و معلول تنها در شعور (ضمیر) بشری وجود
دارند:
·
«در طبیعت نه علتی هست و نه معلولی.»
·
(ارنست ماح، «مکانیک در توسعه اش»، 1904، ص 524)
3
جورج برکلی
(1685 ـ 1753)
اسقف، تئولوگ، طرفدار امپیریسم
فیلسوف ایرلندی ـ انگلیسی
مؤسس ایدئالیسم ذهنی
·
موضع ماخ ناگزیر به موضع برکلی نزدیک می شود که اوبژکت
های جهان خارج را بمثابه مجموعه ای از احساس های بشری قلمداد می کند و شناخت را نه
انعکاس روندهای مادی، بلکه تنظیم و تغییر شکل احساس ها می داند.
4
·
رد مفهوم علیت توسط ماخ با شانه خالی کردن او از توضیح
پدیده های طبیعی در پیوند است.
5
·
به نظر او وظیفه علوم فقط باید توصیف پدیده های طبیعی باشد
و برای توصیف پدیده ها به مفهوم علیت نیازی نیست.
·
زیرا برای آن مفاهیم شرط و پیوند فونکسیونی کافی اند.
2
اصل علیت در
کندنسیونالیسم
·
نمایندگان کندنسیونالیسم (شرطگرائی) نیر ـ بسان ماخ ـ به
جای مفهوم علت، مفهوم شرط را می نشانند و به جای پیوند علی، پیوند شرطی را.
3
اصل علیت در
مکتب موریتس اشلیک
موریتس اشلیک
(1882 ـ 1936)
فیزیکدان، فیلسوف و مؤسس محفل وین
·
اشلیک نیز به پیروی از هیوم، علیت را در توالی زمانی و
ارتباط دادن فکری خلاصه می کند.
·
(موریتس اشلیک، «تئوری عمومی شناخت»، 1918)
4
اصل علیت در
مکتب رایشنباخ
هانس رایشنباخ
(1891 ـ 1953)
فیلسوف
منطق دان
فیزیکدان
آلمانی
·
رایشنباخ روابط
عینی علی را با روابط احتمالی جایگزین می سازد.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر