عنصر

پروفسور دکتر گئورگ کلاوس

برگردان

شین میم شین

1

·        عنصر ـ به معنای کلی ـ فلسفی و سیستمتئوریکی اش ـ عبارت است از اوبژکتی در سیستمی از اوبژکت ها که در چارچوب این سیستم به اوبژکت های کوچکتر و ساده ترقابل قسمت نباشد و یا در سیستم مربوطه تجزیه ناپذیر باشد:

الف

·        مثلا انسان های منفرد را می توان عناصرگروه های اجتماعی معینی محسوب داشت.

ب

·        نویرون ها نیز در سیستم عصبی انسان ها و جانوران عالی نقش عناصر را بازی می کنند.

پ

·        در شیمی، عناصر شیمیائی و یا اتم ها عنصر محسوب می شوند.

ت

·        مثلا مولکول متان یک سیستم شیمیائی است که از پنج اتم (عنصر) تشکیل یافته است:

·        از چهار اتم هیدروژن و یک اتم کربن تشکیل یافته است.

2

·        اتمیست های یونانی هم با مفهوم عنصر آشنا بوده اند و آن را بخش نهائی و غیر قابل قسمت ماده قلمداد می کردند.

·        مراجعه کنید به اتمیسم  در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

3

·        گشتاوری (ممان)  از این نظریه را در مفهوم عنصر شیمیائی هنوز هم باز می یابیم.

4

·        اکنون معلوم شده که اتم و یا عنصر ـ به معنای اتمیستی ـ یونانی اش ـ وجود ندارد.

·        برای اینکه هیچ جزء ماده را نمی توان مطلقا تجزیه ناپذیر و تغییرناپذیر قلمداد کرد.

5

·        اگر امروز از عناصر شیمیائی صحبت می شود، منظور اجزای نهائی و سنگپایه های مواد است که با وسایل و طرق شیمیائی قابل تجزیه به اجزای کوچکتر نیستند.

6

·        پس مفهوم عنصر،  نسبی است.

7

·        اوبژکتی که از نقطه نظر یک سیستم، خصلت عنصری دارد، می تواند از نقطه نظر سیستم دیگری، خود زیرسیستم بسیار بغرنج آن سیستم را تشکیل دهد.

·        (زیرسیستم به نوبه خود حاوی عناصر خاص خویش است. مترجم)  

8

·        اگر ما از عالم شیمی وارد عالم فیزیک اتمی بشویم، آنگاه عنصر شیمیائی، بمثابه سیستم فیزیکی ـ اتمی بغرنجی مطرح خواهد بود

·         

·        مراجعه کنید به ذره هسته ای، اتم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

9

·        در سیستمتئوری سیبرنتیکی، عنصرمفهوم عام فوق الذکر با عنصرمفهوم اتصالی و یا با آجرهای ساختمانی جعبه سیاهمطابقت خواهد داشت.

·         

·        مراجعه کنید به جبر اتصالی در تارنمای دایرة المعارف روشنگری  

10

·        از این نقطه نظر، مجموعه معینی از عناصر در هر سیستمی بنا بر اصول اتصالی معینی با هم متصل شده اند.

·        مراجعه کنید به ساختار در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

11

·        به عنوان مثال در مولکول متان، ساختار توپولوژیکی سیستم از شمای فوق الذکر ناشی می شود و پیوند عناصر آن با نیروهای پیوندی ـ شیمیائی مطابقت دارد.

12

·        عنصرمفهوم مجرد که در طی روند طولانی تجرید (انتزاع) از عنصرمفهوم های رایج در عرصه های مختلف ریاضیات و منطق مورد تجرید (انتزاع) قرار گرفته، مفهوم اساسی تئوری مجموعه ها محسوب می شود. 

13

·        در مجموعه ها عناصر دیگر نه بلحاظ مشخصات مشخص گوناگون شان، بلکه فقط بلحاظ «عنصر مجموعه معینی بودن» مورد بحث قرار می گیرند.

·         

·        مراجعه کنید به رابطه بنیادی (عنصری)، عنصر فعال، سیستم در تارنمای دایرة المعارف روشنگری  

پایان