۱۳۹۴ بهمن ۲۰, سه‌شنبه

زیربنا و روبنا (2) (بخش آخر)


پروفسور دکتر ولفگانگ ایشهورن
برگردان شین میم شین

12
·        مفاهیم زیربنا و روبنا انتزاعاتی اند.

·        مراجعه کنید به انتزاع (تجرید) در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

13
·        این مفاهیم روابط و روندهای بنیادی را عمده می کنند.
·        روابط و روندهائی را عمده می کنند که در حیات اجتماعی واقعی در تنوع بی پایان و گوناگونی از اعمال فردی و جمعی، چالش ها، کشمکش ها و تضادها تحقق می یابند.

14
·        این مفاهیم روابط و روندهای بنیادی را در پیوند ساختاری و فونکسیونی ئی مطرح می سازند که بلحاظ نظری (تئوریکی) سهل الفهم تر و همزمان، عملی ترند.

15
·        این مفاهیم مبانی نظری و اسلوبی (متدیکی) اصولی لازم را برای حل مسائل علمی مشخص در تئوری و پراتیک فراهم می آورند، ولی به سبب انتزاعی بودن شان، همانند مدل های ریاضی بندرت می توانند راه حل عملی ارائه دهند و لذا باید بطور مشخص بر شرایط مشخص انطباق داده شود.

II
پیش شرط های لازم برای تعیین هر نظام اجتماعی

1
·        جایگاه تاریخی و خصلت هر نظام اجتماعی تنها زمانی می تواند شناخته شود، که نکات زیر در نظر گرفته شوند:

الف
زیربنای اقتصادی

·        اولا زیربنای اقتصادی آن در رابطه با نیروهای مولده جامعه  مورد تحلیل قرار گیرد و توضیح داده شود.

ب
ایده ها و نهادها

·        ثانیا ایده ها و نهادهای این نظام اجتماعی بمثابه سیستم تاریخی معین درک شوند.

ت
روبنا

·        ثالثا این سیستم بمثابه روبنای ساختار اقتصادی و طبقاتی در نظر گرفته شود و در پرتو آن، زیربنای اقتصادی موجود توضیح داده شود.

2
·        اهمیت خاص مفاهیم «زیربنا» و «روبنا» در این است که آنها ابزارهای نظری برای درک خصلت سیستمی جامعه محسوب می شوند و لذا برای حل و فصل مسائل علمی که در تحولات عملی ـ انقلابی جامعه و در توسعه برنامه ریزی شده فرماسیون اجتماعی سوسیالیستی مطرح می شوند، اهمیت عظیمی دارند.

3
·        اهمیت نظری و متدی آموزش زیربنا و روبنا ـ قبل از همه ـ  در پیش بینی توسعه مبتنی بر برنامه سوسیالیسم، بمثابه سیستم اجتماعی فراگیر و در تنظیم پیوندهای سیستمی جامعه سوسیالیستی خود را آشکار می سازد.

الف
·        مثلا اگر وظیفه کسی درک توسعه فرهنگ هنری و تحول پیش بینانه آن باشد، باید با توجه به مفاهیم «زیربنا» و «روبنا» دریابد که در وهله اول، نه از گرایشات و مسائل مربوط به  توسعه درونی فرهنگ هنری (سبک و امثالهم)، بلکه از توسعه ضرور روبنای منطبق با زیربنای اقتصادی سوسیالیستی آغاز بکار کرد.

ب
·        زیرا فرهنگ هنری بنا بر محتوای سیاسی ـ ایدئولوژیکی اش و بنا بر آماجگذاری سیاسی ـ ایدئولوژیکی اش، بمثابه زیرسیستم کل سیستم اجتماعی سوسیالیستی پدید می آید که بر پایه سیستم اقتصادی تشکیل شده است.

·        (اصطلاح زیرسیستم را به تقلید از اصطلاح ریاضی زیرمجموعه می سازیم
·        مترجم)

ت
·        مسائل جزئی مربوط به توسعه فرهنگ هنری باید در رابطه با این پیوند سیستمی اجتماعی، یعنی در پرتو مفاهیم «زیربنا» و «روبنا» درک شوند، تابع آنها باشند و در آنها گنجانده شوند.

·        مراجعه کنید به روبنا در تارنمای دایرة المعارف روشنگری

پایان

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر