پروفسور
دکتر هورست هولتسر
فصل
هشتم
علوم
اجتماعی / جامعه شناسی
برگردان
شین میم شین
بخش
هفتم
توسعه
جامعه شناسی بورژوائی
در
کشورهای مختلف سرمایه داری
پیشکش به
سرگرد عطارد
سردار سلحشور توده
و حزب توده
5
·
به نظر سامر، چون تشکیل سرمایه، نتایج
مثبتی به دنبال می آورد، پس آن باید بطور اجتماعی تضمین شود.
·
این اندیشه را او در اثرش تحت
عنوان «راه های مردم» تبلیغ می کند:
·
تشکیل سرمایه باید بطور نهادی مورد
حمایت قرار گیرد و به پیشبرد و تحقق علایق منطبق با آن کمک رساند تا بدین طریق
«قدرت و کفایت کاپیتالیسم» مفید افتد.
6
·
از این رو، منظور سامر از «راه های
مردم»، تأسیسات به مثابه قواعد همبستگی گروه ها ست که تشکیل دهنده استحکامات
اخلاقی جامعه اند.
·
«تأسیساتی از این قبیل از مفهومی (اندیشه ای،
تصوری، مجموعه نظراتی، علایقی) و ساختاری تشکیل می یابند.
7
·
ساختار بزعم سامر عبارت است از
ترکیبی، دستگاهی و یا گاهی فقط مامورینی که هر از گاهی در محل معینی برای حل و فصل
معضلات از طرق تعیین شده از قبل، گرد می آیند.
·
ساختار حاوی مفهوم است و وسایل
لازم را برای استفاده در عالم حقایق امور و عمل عرضه می کند تا خادم علایق و منافع
انسان ها در جامعه باشد»
·
(سامر، «راه های مردم»، 1959، ترجمه هورست
هولتسر)
8
·
سامر در سرمایه داری ستایی اش «راه
های مردم» بسیار مهم و تعیین کننده را در «عادات و آداب و رسوم» می بیند که تضمین
کننده ی همکاری میان طبقات اجتماعی اند.
·
او به همین دلیل در اثر خویش تحت
عنوان «آنچه که طبقات اجتماعی مدیون یکدیگرند»، می نویسد:
·
«هر طبقه اجتماعی مکلف است که طبقات اجتماعی
دیگر را به رسمیت بشناسد تا بتواند با آنها فضای آزاد لازم را برای شکوفائی یکدیگر
فراهم آورد.»
9
·
اینکه حاکمیت سرمایه به مثابه حاکمیت
طبقه سرمایه دار، فقط بر اساس استثمار توده های مولد و زحمتکش می تواند تشکیل شود،
از طرف سامر مورد تأیید قرار می گیرد.
جان وارد (1847 ـ 1913)
«جامعه شناسی ناب» (1907)
«جامعه شناسی دینامیت» (1911)
·
جان وارد نیز با استناد به کومته
در آثار خویش تحت عنوان «جامعه شناسی ناب» (1907) و «جامعه شناسی دینامیت» (1911) می
کوشد تا به اثبات نظریه زیرین خود نایل آید:
·
بهترین ساختار جامعه، ساختاری است
که قادر به کنترل قوای اجتماعی مبارز باشد.
1
آگوست کومته (1798 ـ 1857)
ریاضی دان، فیلسوف، منتقد مذهب، از نمایندگان اصلی
پوزیتیویسم فرانسه، از بنیانگذاران جامعه
شناسی
·
جان وارد، ایده کومته موسوم به
توافق و سازمان اجتماعی را به امریکائی به اصطلاح، «ترجمه می کند.»
2
·
جان وارد ـ بر خلاف سامر ـ وکیل
مدافع خرده بورژوائی تعادل اجتماعی است.
·
برخلاف سامر که از کاپیتالیسم
مبتنی بر رقابت آزاد دفاع می کند، جان وارد از دولت می خواهد که فضای اشتغال اجتماعی تحمل پذیر پدید آورد و
تحول اجتماعی برنامه ریزی شده برای کاپیتالیسم مبتنی بر همکاری را امکان پذیر
سازد.
3
·
جان وارد جامعه شناسی را به مثابه
خادم علمی کمکی مناسب قلمداد می کند.
·
از دید جان وارد، جامعه شناسی
«تنها علمی است که می تواند جاده شیری تاریخ را در کهکشان جامعه ی استوار به راه
اندازد.
·
جامعه شناسی، کهکشاندانش (ساینسیا
ساینساریوم) است.»
·
(جان وارد، «جامعه شناسی ناب»، جلد 1، 1901،
ص 77، 115)
4
·
از دید جان وارد، وظیفه جامعه
شناسی عبارت است از کشف بنیان های حیات جامعه .
·
جان وارد بنیان های حیات جامعه را
در خصوصیات «فیزیکی (جسمانی) و فیزیولوژیکی» می بیند که بطور نژادی ـ بیولوژیکی
تعیین شده اند.
·
«قوای اجتماعی حوایجی اند که با تحمل مشقت
باید ارضا شوند.
·
انگیزه های اجتماعی و علل حرکتی از
این نوعند که ما را به تلاش و کرد و کار برمی انگیزند.
·
این حوایج یا ببرکت سینرژی اجتماعی
به تشکیل ساختارهای اجتماعی منجر می شوند و یا ساختار های موجود را ببرکت ابتکار
اندیشه و عمل (اینوواسیون) و عمل آماجگرا تحول می بخشند.
·
(سینرژی به انرژی ئی اطلاق می شود که برای
انجام مبتنی بر همکاری وظایف در اختیار داریم. مترجم)
5
·
از دید جان وارد، «این حوایج در هر
فرد آشیان دارند.
·
ولی با تأثیر متقابل، همکاری و
انباشت تأثیرات، خصلت اجتماعی کسب می کنند و همه از دم فیزیکی (جسمانی) و یا فیزیولوژیکی اند.
·
حتی حوایجی که حوایج روحی قلمداد
می شوند.»
·
(همانجا، ص 326)
6
·
اگر این حوایج و حوایج ناشی از این
حوایج در چارچوب شرایط اجتماعی ارضا شوند، از دید جان وارد، نظام اجتماعی امکان
پذیر می گردد.
7
·
جان وارد در کاپیتالیسم امریکا این
کفایت را می بیند که از عهده این ارضا برآید.
·
البته فقط در صورتی که دولت، طبقه
کارگر معترض را لگام زند و اقتصاد سرمایه داری انحصاری را ترمز کند.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر