کلنجار مفهومی ستاره و سار (22)

جمعبندی از

میمحا نجار

سار

·        قصه پتزه تینو را خواندم و مورد تأمل قرار دادم.

·        می خواهم برداشت تو را راجع بدان بشنوم و ببینم، چه فرقی با برداشت من دارد.

ستاره

·        پتزه تینو یکی از آثار لئو لیونی است.

·        لئو لیونی رئیس برنامه کودک ایالات متحده امریکا بود.

·        نقاش و معمار و قصه گو بود.

·        دیگه چی بود؟  

سار

·        بنظر من، ضمنا حکیم و یا فیلسوف بود.

·        حکیم توده بود.

ستاره

·        دقیقا.

·        لئو لیونی حکیم توده و خادم خلق بود.

·        یادش به یاد، باد.

·        آثار او به کودکان اختصاص دارند.

·        او کودکان را به خوداندیشی برمی انگیزد.

·        به همین دلیل، آثارش از فلسفه (خرد اندیشنده) لبریزند.

سار

·        چه برداشتی از پتزه تینو داری؟

ستاره

·        اگر کسی بخواهد راجع به چیزی نظر دهد، باید ـ قبل از همه ـ آن را تحلیل عینی کند.

سار

·        منظورت از تحلیل عینی چیست؟

ستاره

·        تحلیل عینی قصه ای یعنی استخراج نظر از اعماق قصه و نه ازا عماق کله.

سار

·        اسم استخراج نظر از اعماق کله چی می شود؟

ستاره

·        استخراج نظر از اعماق کله، یعنی تحویل دادن تراوشات ذهنی خود به خلایق.

·        یعنی «تحلیل» ذهنی و به عبارت دقیقتر تحلیل سوبژکتیو.

سار

·        فرق ذهن با سوبژکت چیست؟

ستاره

·        سوبژکت یک مفهوم فلسفی است و صدها معنی دارد.

·        ذهن یکی از آن معانی است.

سار

·        آهان.

·        پس سوبژکت را نمی توان به زبان دیگر ترجمه کرد.

·        مثلا نمی توان حتی از انگلیسی این واژه فرانسوی، سابجکت استفاده کرد.

ستاره

·        آره.

·         مفاهیم فلسفی را باید بطرز استاندارد به خدمت گرفت.

·         مفاهیم فلسفی شناخت افزار هستند.

·        به همان سان که  مفاهیم اره و رنده و گاو آهن و چکش و داس استاندارد هستند، به همان سان نیز  مفاهیم هر رشته علمی استاندارد اند.

·        اگر کسی قصد استحمار (خر کردن) خلایق را نداشته باشد، نباید به تحریف فرمال و یا محتوائی  مفاهیم اقدام کند.  

سار

·        پس به تحلیل عینی قصه بپرداز.

ستاره

·        برای تحلیل عینی این قصه باید آن را جمله به جمله مورد تأمل قرار دهیم:

او را پتزه تینو صدا می کردند.

پتزه تینو یک کلمه ایتالیائی است.

در ایتالیا تکه کوچولو را پتزه تینو می نامند.

او خودش نیز معنی اسم خود را می دانست:

دیگران گنده بودند و هر کار دشواری از دست شان بر می آمد.

فقط او بود، که کوچک بود.

·        در دو جمله آخر چه اندیشه ای و یا چه مفهومی تبیین می یابد؟

سار

·        فرق پتزه تینو با اشیاء دیگر.

ستاره

·        درست است.

·        پتزه تینو چگونه به این فرق خود با این و آن پی برده است؟

سار

·        منظورت چیه؟

·        پتزه تینو می بیند که با دیگران فرق دارد و می گوید:

دیگران گنده بودند و هر کار دشواری از دست شان بر می آمد.

فقط او بود، که کوچک بود.

ستاره

·        نه.

·        دیدن کافی نیست.

·        پتزه تینو عروسک نیست که با «دو چشم شیشه ای دنیای خود بیند.» (فروغ)   

·        پتزه تینو تکه کوچولوی عادی نیست.

·        چیست؟

سار

·        پتزه تینو تکه کوچولوی اندیشنده است.

·        و خیلی چیزهای دیگر است که بعدا روشن خواهد شد.  

ستاره

·        ای نهنگ.

·        پس کلی روی این شخصیت قصه تأمل کرده ای.

·        خوش به حال بعضی ها که هماندیش ساران اند.

سار

·        تو حتما دنبال مفهومی می گردی و یا کرد و کار فکری ئی.

·        من فکر می کنم که ان مفهوم و یا کرد و کار فکری، مقایسه است.  

·        پتزه تینو خود را با دیگران مورد مقایسه قرار داده است.

ستاره

·        دقیقا.

·        مقایسه یک متد و یا اسلوب فکری است.

·        مقایسه کافی نیست.

·        ولی لازم است و صرفنظرناپذیر است.

·        مقایسه ضمنا ساده ترین کار فکری است که هر کسی از عهده اش برمی آید.

ادامه دارد.