۵
کاهش از گنج دربار و افزایش به تعداد سپاه
خزاین تهی کرد و پر کرد جیش
چنان کز خلایق به هنگام عیش
معنی تحت اللفظی:
پادشاه عادل نام نیکو جو
از گنج کاست و بر سپاه افزود.
به همان سان که خلایق به هنگام عیش چنین کنند.
آنچه که به ظاهر گنج زدایی نمودار می گردد، در واقع گنج فزایی در تحلیل نهایی است.
تقویت ارتش کشور
اگرچه به ظاهر کاهش گنج طبقه حاکمه است،
ولی نوعی سرمایه گذاری برای گنج فزایی است.
این رهنمود سعدی به طبقه حاکمه بنده دار و فئودال
را
بورژوازی
دیری است که به طرز همه جانبه هم به لحاظ مادی و هم به لحاظ انسانی جامه عمل می پوشاند:
یعنی
هم
در
زمینه تولید تسلیحات جنگی
ولخرجی می کند
(گنج زدایی)
و
هم
در
زمینه افزایش خدمه جنگی و جاسوسی.
یعنی
هم
توان رزمی خود
را
توسعه و تکامل می بخشد
و
هم
ساز و برگ و تسلیحات و واحدهای رزمی
را
استکمال کمی و کیفی می بخشد.
خوانین و سلاطین بنده دار و فئودال
با
تبعیت از این رهنمود سعدی
ارتش عظیمی از رزمندگان تشکیل می دهند و کشورهای دیگر را تسخیر می کنند
و
دار و ندار آن کشورها را به تاراج می برند.
می توان گفت که در این بیت شعر سعدی
دیالک تیک رزم و بزم
به
شکل دیالک تیک جیش و عیش بسط و تعمیم می یابد.
تقویت جیش
نه
قربة الی الله
بلکه برای تقویت عیش طبقه حاکمه صورت می گیرد.
روی دیگر مدالی دیالک تیکی جیش وعیش (رزم و بزم)
کسب توان مقاومت مسلحانه در مقابل مهاجمین غارتگر
است
که
در
تحلیل نهایی
به
معنی ممانعت از برباد رفتن گنج در فرم های مختلف (نیروهای مولده مادی و انسانی و علمی و فنی)
یعنی
گنج افزایی
است.
ادامه دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر