درنگی در دیالک تیک ایدئال و رئال (اوتوپی و علم، آرزویی و واقعی) (۲)

 

رئال

(واقعی)
پروفسور دکتر گونتر کروبر

برگردان

سین میم شین

• رئال (واقعی) به آنچه که بطور کلی وجود دارد، به آنچه که واقعا موجود است، اطلاق می شود.

• رئال می تواند از قرار زیر باشد:

۱

• رئال می تواند مادی باشد.

۲

• رئال می تواند فکری باشد.

 ۳

• رئال می تواند اوبژکتیو (عینی) باشد.

۴

• رئال می تواند سوبژکتیو باشد.

• مفهوم رئال برای تعیین سمتگیری های فلسفی با توجه به مسئله اساسی فلسفه نامناسب است.

• رئالیسم فلسفی و یا معرفتی ـ نظری (تئوری شناخت) هم می تواند ماتریالیستی باشد و هم می تواند ایدئالیستی باشد.

• ما باید میان «رئال» و «مادی» و «اوبژکتیو» («عینی») فرق بگذاریم.

• مراجعه کنید به ابژکتیو (عینی)، مادی

ایدئال
پروفسور مانفرد مولر

• ایدئال به تجسم کمال اطلاق می شود.
• ایدئال به الگو و سرمشق گرایش انسانی اطلاق می شود.

• در تعریف و تعیین ایدئال، تضاد فلسفه ماتریالیستی ـ دیالک تیکی با فلسفه ایدئالیستی انعکاس می یابد:

۱
ایدئال در فلسفه ایدئالیستی

• فلسفه ایدئالیستی ـ صرفنظر از تفاسیر مختلف آن ـ منبع و سرچشمه ایدئال را عالم ایده ها می داند.

۲
ایدئال در فلسفه مارکسیستی

• در فلسفه مارکسیستی، ایدئال ها فرم خاص انعکاس واقعیت عینی در ضمیر انسانی محسوب می شوند.
• واقعیت (رئالیته) عینی مناسبات اجتماعی منشاء و سرچشمه پیدایش و انتقال ایدئال ها ست.

• (ما بدین طریق با دیالک تیک رئال ـ ایدئال سر و کار پیدا می کنیم. مترجم)

۱

• ایدئال ها بازتاب های ساده نیستند.

۲

• ایدئال ها تصاویر مستقیم واقعیت عینی در ضمیر انسان ها نیستند.

۳

• در ایدئال ها معارف و تجارب انسانی تغلیظ می یابند، معارف و تجاربی که انسان ها در کشمکش و چالش مدام خویش با طبیعت و جامعه گرد می آورند، منظم می سازند، تعمیم می بخشند، تکمیل می کنند، تصویرواره می سازند.

۴

• انسان ها خود سازنده ایدئال های خویش اند.

۵

• ایدئال های هر انسانی طرح های فکری او در باره واقعیت آتی اند که یا تحول بنیادی مناسبات موجود را طلب می کنند و یا تکمیل کیفی آنها را.

۶

• در ایدئال ها درد و رنج و زجر توده های تحت استثمار و سرکوب و ستم تجسم می یابد.

۷

• در ایدئال ها آرزوها، امیدها و انتظارات توده ها در زمینه پایان دادن به فقر و ذلت تجسم می یابند.

۸

• در ایدئال ها تصورات نیروهای ترقی خواه در زمینه تکمیل و توسعه هرچه بیشتر جامعه و شخصیت انسان ها تجسم می یابند.

۹

• ایدئال های مبتنی بر پیشرفت اجتماعی به شرح زیرند:
• صلح
• آزادی
• خواهری ـ برادری
• برابری
• عدالت
• دموکراسی
• سوسیالیسم
• شکوفائی همه جانبه و هماهنگ شخصیت انسان ها.

۱۰

• ایدئال ها بطور تاریخی مشروط می شوند.

۱۱

• هر دوران، ایدئال های خاص خود را دارد.

۱۲

• در هر دورانی مبارزه میان نیروهای ترقی خواه و ارتجاعی نیز زیر پرچم ایدئال های معینی صورت می گیرد.

۱۳

• نیروهای مترقی و ارتجاعی ایدئال های به میراث مانده از نسل های پیشین را در روند این مبارزات، بر طبق منافع اقتصادی و سیاسی خویش تفسیر می کنند و یا ایدئال های نوینی را توسعه می دهند.

۱۴

• رهائی طبقه کارگر، بویژه وحدت آن با سوسیالیسم علمی به ایدئال پیشرفت اجتماعی، محتوای کیفی نوینی بخشیده است.

۱۵

• در ایدئال های طبقه کارگر کلیه ایدئال های تاریخی گذشته به بطور دیالک تیکی نفی شده اند.

• (یعنی جنبه های مثبت آنها جذب و جنبه های منفی آنها دفع شده اند. مترجم)

۱۶

• این ایدئال ها در سمت و سوی نظری و عملی شان به طرز بی سابقه ای مشخص تر گشته اند.

۱۷

• ایدئال هائی که در جریان مبارزات ایدئولوژیکی، سیاسی و اقتصادی طبقه کارگر پا به عرصه وجود می نهند و در پیوند تنگاتنگ با این مبارزات قرار دارند، تحقق عملی خود را به طرز قاطعانه ای آماج قرار می دهند.

۱۸

• ایدئال های سوسیالیستی از قانونمندی های واقعیت رئال استخراج می شوند و پیشگوئی های فکری واقعیت آتی اند.

۱۹

• ایدئال های سوسیالیستی خود را در تصاویر کمال، زیبائی و عظمت آشکار می سازند و حاوی آماج ها، وظایف و اصول مبارزاتی طبقه کارگر و گرایش در جهت تحقق آنها هستند.

۲۰

• ایدئال سوسیالیستی تصویری از وحدت حال و آینده است، تصویری که در آن به لحاظ گرایش ، از زمان حال پا فراتر نهاده می شود، بی آنکه رابطه با آن قطع شود.

۲۱

• ایدئال سوسیالیستی به مثابه انعکاس مناسبات اجتماعی در ضمیر انسانی، زمان حال را به مثابه آماج نایله و آینده را به مثابه آماجی که هنوز بدان نرسیده، تلقی می کند.

۲۲

• ایدئال به مثابه نتیجه تفکر انسانی، خصلت مدلی دارد.

۲۳

• ایدئال سوسیالیستی به مثابه مدل، از نقطه نظر نتایج مطلوب و مورد انتظار، به آینده چشم می دوزد، به آینده به مثابه کل، مقطع، مرحله، چیز و یا شخص.

۲۴

• ایدئال سوسیالیستی به مثابه مدل، با نظر به عقب، وسایل و متدهای تحقق مدل مورد نظر را امکان پذیر می سازد.

۲۵

• ایدئال های سوسیالیستی مدل های مطلوب آینده اند.

۲۶

• ایدئال های سوسیالیستی تجسم خوبی، کمال، زیبائی و عظمت ممکن و ضرور وجود و شدن آتی اند.

۲۷

• ایدئال های سوسیالیستی ـ حتی الامکان ـ به آینده چنگ می زنند، ولی مرزها را فراموش نمی کنند، مرزهائی را که بنا بر شرایط اوبژکتیو و سوبژکتیو واقعیت رئال تعیین می شوند.

• گرایشات ایدئالی انسان ها از دیرباز بر دو نکته متمرکز بوده است:

۱

• بر تبدیل کل جامعه به جامعه ای هماهنگ

۲

• بر توسعه همه جانبه و هماهنگ شخصیت انسانی.

• اما تنوع مناسبات زندگی و خصلت سیستمی این مناسبات سبب می شود که روند پیشرفت اجتماعی به توسعه تصورات ایدئال متنوع منجر شود.

• ایدئال ها را می توان بنا بر موضوع خاص شان و بنا بر سمت و سوی شان ، به انواع زیر تقسیم بندی کرد:

۱

• ایدئال های شخصی

۲

• ایدئال های اجتماعی

۳

• ایدئال های سیاسی

۴

• ایدئال های اقتصادی

۵

• ایدئال های جهان بینانه

۶

• ایدئال های روشنفکرانه

۷

• ایدئال های اخلاقی

۸

• ایدئال های استه تیکی

۹

• ایدئال های تاریخی

۱۰

• ایدئال های مذهبی.

• راجع به شیوه تأثیرگذاری ایدئال ها می توان گفت:
• اگر ایدئال ها در توده ها به باورهای مستدل بدل شوند، ساختار انگیزه ای آنها را به طرز تعیین کننده ای تحت تأثیر قرار خواهند داد و سمت و سوی تفکر، احساس و مطالبات آنها را تعیین خواهند کرد.

• مراجعه کنید به ارزش.

پایان