خود آموز خود اندیشی (۹۰۱)

شین میم شین

بوستان

باب سوم

در عشق و مستی و شو

مقدمه

بخش اول

(دکتر حسین رزمجو، «بوستان سعدی»، ص ۷۸)

ما به سوی آنچه دانش زمانه مان نموده، می رویم!

 

۱

دمادم شراب الم در کشند

و گر تلخ بینند، دم در کشند

معنی تحت اللفظی:

عاشق جماعت لحظه به لحظه درد می کشند

و

اگر معشوق بد رفتاری کند، دم نمی زنند.

 

سعدی

 در این بیت شعر،

 برای توصیف بیشترعشاق

 دیالک تیک کنش و واکنش

(دیالک تیک عمل و عکس العمل)

را

به شکل دیالک تیک همه چیز و هیچ بسط و تعمیم می دهد و تار و مار می سازد.

عاشق جماعت

 در مقابل تلخی معشوق، واکنشی از خود نشان نمی دهند و سکوت می کنند.

این به معنی تنزل انسان تا درجه نازلتر از جمادات است.

 

چون جمادات حتی واکنش نشان می دهند:

 

به قول خسرو روزبه

اگر مشتی بر میزی کوفته شود، میز متقابلا واکنش نشان می دهد و نیروئی بر دست وارد می سازد و دست درد می کند

و

این نشانه واکنش میز به مشت است.

 

سعدی انسانی ذلیلتر از میز می خواهد.

ایدئولوگ فئودالیسم حتما نباید به تبلیغ مستقیم ستمکشی و سکوت بپردازد.

 

او می تواند دیالک تیک عشق را طوری بسط و تعمیم دهد که آب به آسیاب نظام اجتماعی مبتنی بر استثمار و ستم بریزد.

همه چیز وارونه جلوه کند و ستمکشی خود به یکی از خصوصیات خوب انسانی ارتقا یابد.

 

هنر این عاشق جماعت،

درد کشیدن و غم خوردن است.

نه درد و غم واقعی، بلکه درد و غم نمایشی، تخیلی، خود ساخته، تصنعی و تقلبی.

 

ادامه دارد.