شین میم شین
نه اندیشه مادرزاد وجود دارد
و
نه اندیشیدن مادرزادی.
اندیشیدن
را
باید مثل هرعلم،
در روندی دشوار فراگرفت.
در مدح سعد بن
ابی بکر بن سعد
(دکتر حسین رزمجو، «بوستان
سعدی»، ص ۸ ـ ۱۰)
۱
نگه دار، یا رب به چشم خودش
بپرهیز از آسیب
چشم بدش
معنی تحت اللفظی:
خدایا
شاهزاده
را
از چشم بد در امان نگهدار.
سعدی
در این بیت شعر،
به خرافه چشم بد
روی می آورد،
خرافه ای که در فلسفه حافظ به طرزی وسیع توسعه
خواهد یافت.
توسل به خرافه «چشم بد»
را
دشوار می توان از هوشمندی با استعداد و غنای فکری سعدی انتظار داشت.
۲
به این باورخرافی و ابلهانه
حتی
دهه ها بعد،
در اشعار خواجه حافظ برخورد می کنیم:
ز خوف هجرم ایمن
کن،
اگر امید آن
داری
که از چشم بد اندیشان، خدایت در امان
دارد.
معنی تحت اللفظی:
اگر می خواهی از گزند چشم بداندیشان در امان باشی،
مرا از ترس دوری ات،
ایمن کن.
۳
خوش خرامان می
روی،
چشم بد از روی تو دور
دارم اندر سر
خیال آن، که در پا میرمت.
معنی تحت اللفظی:
روش و رفتارت خیلی خوشایند است.
خدا
تو را از گزند چشم بد در امان نگهدارد.
من
هم
در
سر
خیال مردن در پای تو را دارم
منظور خواجه
احتمالا این است که خود را فدای جانان کند.
۴
چشم بد دور، کز آن
تفرقه ات باز آورد
طالع نامور و
دولت مادر زادت.
معنی تحت اللفظی:
چشم
بد دور
که
طالع
نامدار و بخت مادر زادت
بر
جدایی
و فراق تو
پایان
داد.
ادامه
دارد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر