سیر و سرگذشت دیالک تیک (7)

طرح از طراح محترم مجله هفته

پروفسور الفرد کوزینگ
برگردان شین میم شین

5
مارکس و انگلس

• برای تبدیل دیالک تیک به متد بی چون و چرای علمی و انتقادی ـ انقلابی، به ابزار عملی پژوهش علمی و مبارزه سیاسی عملی می بایست آن را که پا در هوا ایستاده بود، برگرداند و روی پاهای خود قرار داد.

• فرم ایدئالیستی دیالک تیک می بایستی به نقد کشیده و تار و مار شود و دیالک تیک بر بنیان ماتریالیستی استوار گردد.

• این وظیفه مهم را مارکس و انگلس با نقد دیالک تیک ایدئالیستی هگل به انجام می رسانند و ماتریالیسم دیالک تیکی خود را بنیاد می گذارند.
• این امر بخش مهمی از روند تغییر بنیادی تفکر مدرن را در آستانه انقلاب بورژوائی در آلمان تشکیل می دهد، که توسط مارکس و انگلس جامه عمل پوشیده است.

• در آثار زیر مارکس و انگلس درک آندو از دیالک تیک توسعه اجتماعی و مبارزه طبقاتی به عیان دیده می شود و ضمنا دیده می شود که آندو چگونه مقوله های دیالک تیکی و فرم های حرکت را دمبدم از محتوای ماتریالیستی پر می کنند:

1

• «راجع به مسأله یهودیان» (مارکس)

2

• «نقد فلسفه حقوقی هگل ـ مقدمه» (مارکس)

3

• «طرح هائی در باره نقد اقتصاد ملی» (انگلس)

• مارکس و انگلس به تجزیه و تحلیل توسعه تضادمند جامعه سرمایه داری می پردازند که ناگزیر به انقلاب پرولتری می انجامد.
• آندو در اثر مشترک خود تحت عنوان «خانواده مقدس» به افشای راز ساخته های گمانورزانه هگل می پردازند و دیالک تیک ایدئالیستی او را قاطعانه و پیگیرانه مورد انتقاد ماتریالیستی قرار می دهند.

4

• اثر مارکس تحت عنوان «فقر فلسفه» (فصل مربوط به متد) در پی ریزی دیالک تیک ماتریالیستی از اهیمت ویژه ای برخوردار است.

5

• مارکس و انگلس در «مانیفست حزب کمونیستی» جمع بندی دیالک تیکی ئی از توسعه جامعه بشری ارائه می دهند و ثابت می کنند که جامعه سرمایه داری بنا برقانونمندی های درونی خویش مغلوب طبقه کارگر خواهد شد و به جای آن نظام سوسیالیستی برقرار خواهد گردید.

6

• مارکس و انگلس دیالک تیک ماتریالیستی را در بررسی مسائل مبارزه طبقاتی بکار می بندند و در انقلاب 1843 بکمک آن، استراتژی و تاکتیک طبقه کارگر را تدوین می کنند.
• قبل از این انقلاب، دیالک تیک تاریخی در مرکز توجه تئوریکی مارکس و انگلس قرار داشته است.

7

• بویژه انگلس در سال های بعد می کوشد، تا پیوندها و قانونمندی های دیالک تیکی در طبیعت را بطور موجز و فشرده مورد بررسی قرار دهد.
• نتیجه این کار درازمدت، کتاب او تحت عنوان «دیالک تیک طبیعت» است که در آن، تعمیم دیالک تیکی ـ ماتریالیستی مهمترین نتایج علوم طبیعی آن زمان توسط انگلس انجام می گیرد و با اتکاء بر فاکت های علمی اعلام می شود که «در طبیعت همان قوانین حرکت دیالک تیکی در کلاف در هم برهم تغییرات بیشمار عمل می کنند، که در تاریخ که ظاهرا تصادفمندی حوادث مسلط اند.»
• (انگلس، دیالک تیک طبیعت)

8

• کتاب انگلس تحت عنوان «تحولات بنیادی علمی آقای دورینگ» معروف به «آنتی دورینگ» برای توسعه دیالک تیک ماتریالیستی از اهمیت بسزائی برخوردار است.
• انگلس در این کتاب، دیالک تیک را به عنوان علم قوانین عام حرکت و توسعه در طبیعت، جامعه و تفکر قلمداد می کند و قوانین اساسی دیالک تیک را فرمولبندی و تشریح می نماید و به اتکای مدارک بیشماری از علوم طبیعی و تاریخ اعتبار عام قوانین دیالک تیک را به اثبات می رساند.

9

• مفصل ترین و همه جانبه ترین کاربست دیالک تیک ماتریالیستی در اثر اصلی مارکس، تحت عنوان «سرمایه» صورت می گیرد.
• متد دیالک تیکی مهمترین ابزار علمی است که مارکس بکمک آن، قانونمندی های جامعه سرمایه داری را مورد تجزیه و تحلیل همه جانبه قرار می دهد.
• نه تنها تار و پود کتاب «سرمایه» تحت نفوذ دیالک تیک ماتریالیستی است، بلکه علاوه بر آن، حاوی توسعه بررسی دقیق مقولات و عناصر بیشمار دیالک تیک است.

10

• مجموعه مکاتبات مارکس و انگلس نیز برای مطالعه دیالک تیک ماتریالیستی گنجینه پرباری محسوب می شوند.

• زیرا نامه های آندو ضمن توضیح مسائل زیادی راجع به دیالک تیک، حاوی موارد استعمال مشخص در کلیه زمینه های دانش و سیاست عملی اند.

• لنین در باره مکاتبه میان مارکس و انگلس می نویسد:
• «اگر بخواهیم نقطه مرکزی مکاتبه آندو را، یعنی مرکز اتصال تارهای ایده های مورد بحث را نام ببریم، بی اختیار به یاد واژه دیالک تیک می افتیم.
• به یاد کاربست دیالک تیک ماتریالیستی در تجزیه و تحلیل ریشه ای کل اقتصاد سیاسی، تاریخ، علوم طبیعی، فلسفه، سیاست و تاکتیک طبقه کارگر می افتیم:
• این است آنچه، که قبل از همه مورد نظر مارکس و انگلس بوده است.
• آندو در این زمینه سهم بسیار مهم و مبتکرانه ای ادا کرده اند:
• گامی نبوغ آمیز که در تاریخ تفکر انقلابی به پیش برداشته شده است.»
• (کلیات لنین، جلد 19، ص 550)

ادامه دارد