فرهنگ مفاهیم فلسفی (الف) اتمیسم (اتمیستیک) (۲)

پروفسور دکتر مانفرد بور

پروفسور دکتر گونتر کروبر

برگردان

شین میم شین 

 

 

۱۲

·    در اثر برخورد اتم ها به یکدیگر، توفانی تشکیل می یابد که به مثابه اغاز تشکیل جهان است.

 

۱۳

·    بدین طرز و طریق، جهان های بیشماری پدید می آیند و از بین می روند.

·    جهان هایی که در جوار هم و یکی پس از دیگری وجود دارند.

۱۴

·    هر چیز منفرد دیگر نیز در اثر برخورد اتم ها و تشکیل توفان ها پدید می آیند و از بین می روند.

 

۱۵

·    تفکر حالت خاصی از حرکت اتم ها ست.

 

۱۶

·    اتم هایی که موجب تفکر می شوند، فرق شان با اتم های دیگر این است که گردتر و لغزنتر و متحرک ترند.

 

۱۷

·    دموکریت بدین طریق همه حوادث را ناشی از حرکت اتم ها می داند که توسط خود اتم ها قابل توضیح است.

·    یعنی قابل توضیح ماتریالیستی است.

 

۱۸

·    اهمیت اتمستیک دموکریت در این است که او به طرز اسپه کولاتیو (گمان ورزانه) شناخت ابدیت و فناناپذیری ماده را، لایتناهیت جهان را و وحدت ماده و حرکت را پیشایپش مطرح می سازد.

 

۱۹

·    توسعه بعدی آموزه دموکریت را اتمیستیک اپیکور تشکیل می دهد.

 

۲۰

·    ارسطو به نقص مهم اتمیستیک دموکریت اشاره می کند.

·    به نظر ارسطو در فضای خالی فقط اتم هایی که هیئت و اندازه یکسان داشته باشند، می توانند یکسان حرکت کنند.

 

۲۱

·    ایپکور در تدقیق تعریف دموکریت از اتم، سنگینی را همراه با هیئت و اندازه به مشخصه اساسی اتم ها اضافه می کند. 

 

۲۲

·    اپیکور بدین طریق، به قول کلاسیک های مارکسیسم، به کشف وزن اتم نایل می آید.

·    (مارکس و انگلس، «کلیات»، جلد ۲۰، ص ۳۱) 

 

۲۳

·    لوکرتس، تجدید نظر دیگری را بسان اپیکور در تعریف دموکرتی از اتم وارد می سازد. 

·    به نظر لوکرتس، اتم ها در توفان اتمی حاصل از برخورد به یکدیگر از مدار خود خارج می شوند.

 

۲۴

·    لوکرتس بدین طریق، به حرکت دلبخواهی انسان ها و جانوران و به حرکت دلبخواهی اتم ها پایان می بخشد که در اتمیستیک دموکریت و اپیکور خصلت فاتالیستی (تقدیرگرایی) خاص خود داشت.

·    البته بدون اینکه جهانتصویر ماتریالیستی سختگیرانه آنها را دست بزند.

 

۲۵

·    علاوه بر این، اتمیستیک توسط لوکرتس، گرایش انتقادی بیواسطه ای کسب می کند.

·    چون لوکرتس اتمیستیک را آگاهانه در خدمت گرایشات جامعتی و  ایده ئولوژیکی ترقی طلب آن زمان قرار می دهد.

 

۲۶

·    هیئت و فرمی که اتمیستیک توسط لویکیپ، دموکریت، اپیکور و لوکرتس کسب می کند، نقطه آغازین و مبنای کلیه تئوری های اتمیستی دیگر است.

 

ادامه دارد.