۱۳۹۹ دی ۲۶, جمعه

درنگی در شعری از پروین اعتصامی (۹)

 پروین اعتصامی، نگین درخشان بر تاریخ ادب پارسی

  پروین اعتصامی
(۱۹۰۷ ـ ۱۹۴۱)
 
تحلیلی
از
ربابه نون
 
۱

گرگ، 

نزدیک چراگاه 

و 

شبان 

رفته به خواب

بره، 

دور از رمه و عزم چرائی دارد


پروین در این بیت شعر
تریاد شبان ـ گله ـ گرگ
را
به
شکل تریاد شبان ـ بره ـ گرگ
بسط و تعمیم می دهد.
 
این یکی از مهم ترین تئوری های جامعتی سعدی است:
 
 
سعدی
در 
مفهوم شبان
سلاطین و خوانین فئودالی 
را
تجرید می کند.
در
مفهوم گله،
توده مردم،
را
در
مفهوم گرگ
مأمورین دولتی
را.
 
سعدی به مدد این تئوری من درآوردی،
سلاطین و خوانین فئودالی
را
تبرئه و تطهیر می کند
و
همه
کاسه ها و کوزه ها
را
بر سر گرگ (مأمورین دولتی) خرد و خراب می کند.
 
وقتی هم که توده به تنگ آید،
سلاطین و خوانین
یکی از گرگ ها را در ملأ عام حلق آویز می کنند
و
توده
عاصی
یا خر می شود و عقب نشینی می کند و یا به وحشت می افتد و آرام می گیرد.
 
شاه
هم
در 
آخرین روزهای حکومتش مأمورین عالی رتبه دولتی
را
بازداشت کرد
که
توسط اجامر ارتجاع سیاه
همه از دم اعدام شدند.
 
توده 
در این بیت شعر پروین
به
درجه بره ابله 
تنزل داده می شود و شبان به جرم غفلت مورد انتقاد قرار می گیرد.
 
کسب و کار پروین در همه اشعارش همین است.
انگار
شبان بدبخت
آدم نیست
و
به خواب راحت نیاز ندارد.

بره
به تنهایی اصلا به چرا نمی رود تا گرگ منتظرش باشد.

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر