۱۳۹۹ دی ۱۹, جمعه

درنگی در شعری از پروین اعتصامی (۷)

 پروین اعتصامی، نگین درخشان بر تاریخ ادب پارسی

  پروین اعتصامی
(۱۹۰۷ ـ ۱۹۴۱)
 
تحلیلی
از
ربابه نون
 
۱

سوی بتخانه مرو، پند برهمن مشنو

بت پرستی مکن، این ملک خدائی دارد

 

پروین در این بیت شعر،

دیالک تیک مالکیت

را

به

شکل دیالک تیک مالک و ملک

بسط و تعمیم می دهد:

اگر هستی را ملک تصور کنیم،

خدا

مالک خصوصی هستی

است.

اگر هستی را خانه تصور کنیم،

خدا

خانه خدا

ست.

 

معنی خداوند

ضمنا

مالک است که در آثار سعدی به وفور به چشم می خورد:

خداود ملک

خداوند غلام

خداوند امر

....

 

۲

سوی بتخانه مرو، پند برهمن مشنو

بت پرستی مکن، این ملک خدائی دارد

 

الله

عکس انتزاعی و آسمانی اعضای اشراف بنده دار و روحانی

است:

حضرت محمد

عملا

اعضای مختلف طبقه بنده دار و روحانی

را

تجرید کرده است

و

مفهوم حاصله

را

الله

نامیده است.

 

بعد

دیالک تیک اصل و عکس

را

وارونه کرده است:

الله

را

اصل

جا زده است

و

اعضای طبقه حاکمه برده دار و روحانی

را

عبد.

خالق جا زدن مخلوق

و

مخلوق جا زدن خالق.


معبود جا زدن عکس

و

عبد جا زدن اصل.


دله مای (دشواری دست و پا گیر) مهم حضرت محمد هم همین است:

الله

به ناچار

حاوی همه صفات مثبت و منفی اعضای اشراف بنده دار و روحانی است.

مراجعه کنید 

به

تمرین تفکر مفهومی

تمرین خودانیدشی

تحلیل اشعار و آثار سعدی و شعرای دیگر

 

ادامه دارد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر